Van een processie tot het volgen van het ijzeren spoor op zoek naar Panoord
Ik beleef er heel veel plezier in om door Zwijndrecht te crossen en dan als het ware de geschiedenis op te graven. Nu denk je natuurlijk dat ik met een schepje en een zeefje in mijn fietstas op pad ben en dan als een soort amateur archeoloog aan de slag ga. Nou helaas moet ik jullie teleurstellen. Weliswaar ga ik graag luisteren naar mensen die bezig zijn met archeologisch onderzoek ter plekke maar daar blijft het ook bij.
Bij de molen in Heerjansdam hoor ik graag wat er aan onderzoek is gedaan. Recent kwam de molen weer in beeld, niet door monumentendag maar vanwege een processie die gehouden werd. De processiegangers verbleven bij de molen in Heerjansdam. Bij het vertrek hadden ze sommige bewoners met hun gezang wakker gemaakt en dat gaf wat reuring. Wat ik wel leuk vond is dat men bij de molen verbleef waar onder de molen een kapelletje ligt begraven.
Toevalligerwijs was ik de processiegangers onderweg ook tegengekomen en vond het alleraardigst om te zien hoe ze met moderne middelen er een hedendaagse processie van weten te maken. De inhoudelijke geschiedenis ervan is iets te uitgebreid om hier te behandelen. Op de terugweg vanuit Heerjansdam koos ik ervoor om weer eens een andere route te nemen. Ik ga wel eens terug via de Molenvliet of gewoon langs de rijksweg over de heer Oudelandslaan maar besloot dit keer af te slaan en via Bakestein te rijden.
Want geprikkeld door de gedachte over de achtergrond van de processie waarbij ik terugkwam in vijftien tweeënzeventig besloot ik naar het heden te kijken en te zien of ik Panoord terug kon vinden. Panoord was voor mij natuurlijk de boerderij langs de Langeweg maar de laatste gebruikers van Panoord was de scouting, de padvinders zeiden wij vroeger. Panoord is nu gesitueerd op het bedrijventerrein als een soort verzamelgebouw voor de muziekgroepen Celebration en het geklank des konings en de scouting.
Een mooie ontwikkeling want het geklank is tenslotte al een oudere vereniging , meer dan honderd jaar, en een echte Zwijndrechtse vereniging. Tussen de moderne gebouwen begaf ik mij richting sportvelden waar clubs voor hockey en voetbal en honkbal te vinden zijn op zoek naar Panoord. Als je dan al een tijdje niet op Bakestein geweest bent, dan is het aardig om te zien welke bedrijven er bij gekomen zijn. Zeker als je met je hoofd meer bezig bent met de geschiedenis van het gebied en even terug denkt aan de structuur van de jaren vijftig.
Boerderijen langs de Langeweg waar boerenbedrijven het bedrijventerrein vormden. Ik reed met een lekker zonnetje in de rug en kwam aan het einde van de weg Panoord tegen.Het is dan leuk om op een bedrijventerrein eigenlijk verrast te worden door een verenigingsgebouw waar muziek in zit. Na een korte oriëntatie besloot ik weer verder te fietsen langs de mooie route langs het spoor waar ik ook al een tijdje niet was geweest.
Natuurlijk ken ik wel de fietsroute langs het spoor maar als je vaker via de hoofdroutes rijdt vergeet je de leuke route wel eens. Het maakte mijn fietstocht des te aangenamer om zo onbevangen en in gedachten over bruggetjes in het groen uit te komen op de oude stationsweg. De naam zegt het al, maar hoeveel mensen zullen deze weg kennen of er overheen fietsen. Maar juist dat oude station waar ooit een oud klasgenoot woonde was ik in het zwembad weer tegen gekomen op de foto en de stenen die er nog liggen van de ontsporing op de spoorwegovergang vertellen nog over hoe het was en wat er gebeurde.
Toch waren het de opstallen, de stallen van de voormalig melkman Baan die er nog staan. Een mooi monument van de mens die werkte met paard en wagen. Terwijl ik passeerde stond er iemand bij de schuur te roken en te telefoneren. Vanuit mijn gedachte van oud naar nieuw vond ik het een mooi contrast. Het contrast zoals ik dat ook zag op de foto’s in het nieuwe zwembad. Terwijl ik zo de pieterman tunnel passeerde en nog even dacht aan het zwembad wat van de oever aan de oude maas naar de Devel was gegaan waar naast nu ook de kinderboerderij vernieuwt merkte ik dat de vele generaties vernieuwing en verandering mij zo af en toe dan verwonderen. Ik mis dan eigenlijk het langzamere tempo, want zelfs de fiets heeft tegenwoordig een hoge snelheid gekregen. Terwijl ik langs de begraafplaats rijd, herinner ik mij de oude zeilschepen op de foto aan de oever met de molens.
Nu hebben moderne zeilschepen een andere opzet. Op de oude Maas zien we de moderne vaartuigen voorbij komen die niet voor de vracht maar voor het plezier zijn... Als ik dan de mensen in processie over de brug zie lopen zingend onderweg vanwege een herdenking rond een gebeuren uit vijftien tweeënzeventig dan maakt dat toch wel iets in mij los. Ik fiets nog eens langs de nieuwbouw voordat ik omkeer en richting huis rijd.
Vanaf de molen in Heerjansdam heb ik de processie van het spoor gevolgd en rij via het Maasplein het Veerplein op en volg de route van het verdwenen spoor van de Rotterdamseweg om ter hoogte van de Koninginneweg af te slaan naar huis, de route van het nooit verschenen spoor. Ik geniet voorlopig nog van de oude foto en de plekken die er waren en waar ik nu nog kan wonen.
Het is heerlijk om door de Zwijndrechtse Waard te fietsen en letterlijk en figuurlijk stil te staan bij die plekken waar de historie spreekt. Voor wie de verbeelding iets te abstract is raad ik dan aan naar het oude raadhuis te gaan waar een mooie tentoonstelling buiten staat en waar je binnen ook kunt kijken naar de werken van Willy Sluiter.
