De toekomst ligt voor ons maar de identiteit draagt ons
Deze week werd ik door iemand van stad in de maak gebeld. Alleen de naam zal al verwondering opleveren maar ik wist meteen wat het is. Een project in de Sterrenbuurt, o ja, tegenwoordig noemen ze dat de planetenbuurt, waar ik een paar keer op bezoek ben geweest. De planetenbuurt, zo zal ik dat maar blijven noemen, verandert zoals er heel veel jaren vijftig of wederopbouw buurten veranderen, verdwijnen zeg maar.
Het project in de Jupiterstraat is een plek waar als ik daar kom een levenlang aan herinneringen heb. Scholen, fietsrondes, vernieuwing en nu vernieuwbouw. Ik kom daar in de buurt ook nog weleens in de “Vendet”flat zoals die destijds wel genoemd werd naar de winkel die er onder zat en daar hangt dan ook nog een mooie foto uit de vervlogen tijden.
Een foto waar ik allerlei muziekdeuntjes in mijn hoofd ga horen omdat er in het winkelcentrum P.A.Verkerk zat waar je singles, lp's en radio televisie producten kon kopen.
De winkels zijn al lang historie net als het plaatje van Jongewaard en van den Heuvel die zongen over een mooie pinksterdag, madeliefjes plukken en kijken naar de kont van het paard. De foto van het winkelcentrum en de flat heeft ook een mooi doorkijkje over de Melkwegsingel waar de kerk een moskee is geworden .
Als ik tegenwoordig sta te kijken op het eind van de Jupiterstraat naast van der Spoel en kijk dan zo rond dan kijk ik graag naar wat er nog wel is en wat blijft, de vijvers in het groen.
Ik kijk dan naar de passage en wacht op het hergraven van de waterpartij daar en denk aan de versierde oevers met gekleurde lampen die rond Koninginnedag er hingen. De periode dat de Vendet en Verkerk er zaten en Kapinga de BBB bakkers op die locatie waren. Het is het terugkijken wat Annie MG Schmidt zo mooi verwoordde in de tekst; op een mooie pinksterdag.
Op de foto in de flat zag ik ook Boulogne in de Passage waarbij ik moest denken aan mijn opa en vader maar ook de vele mannen die sigaren rookten of pijp, shag en sigaretten. Het was een normaal gegeven dat sigaren in soorten en maten. Met Vaderdag was een doos sigaren, bolknakken, of zakdoeken een klassieker. Het was eigenlijk normaal dat oude mannen sigaren stonden te roken aan de oevers of op de leugenbankjes die er waren. Toch was de sigaar een luxe zoals dat tegenwoordig nog steeds is.
Lang niet iedereen rookte sigaren of pijp en er werd veel minder over gezondheid of verslaving gesproken, maar bij Boulogne in de Passage kon ik gewoon terecht voor de sigaren en rookwaren voor mijn ouders. Ik maak nog weleens een grapje als ik een cadeau krijg met Vaderdag, ha een doos sigaren, ja ook ik heb kort kwaliteits sigaren gerookt. Het rokerscentrum zit er tegenwoordig nog steeds maar staat niet zo in de aandacht zoals dat vroeger was. Het kleine hokje waar het dringen was voordat er na een flinke investering het gebouwtje neergezet werd wat er nog steeds staat.
Van dingen die verdwijnen en veranderen kan je het roken ook toevoegen. Persoonlijk vind ik het geen gemis maar ik denk wel terug aan een andere tijd met een andere gemoedelijkheid. Veranderingen zullen er blijven want ook wij als consumenten consumeren anders. Die drang naar de gemoedelijkheid, dat dorpspad van mijn vader blijft als een emotie aan ons hangen. Toch zie je in Zwijndrecht een stad in de maak. Nee, Zwijndrecht is een dorp en alle andere dorpen tezamen maken het meer en meer een stad waar jaarlijks miljoenen auto's zich doorheen bewegen op de A16 en ruim een half miljoen voertuigen over de brug. Toch merken we er weinig van en hadden we meer last van de drukke A16 toen deze zich gelijkvloers door Zwijndrecht wurmde.
Zwijndrecht is al lang geen Zwijndrecht meer uit de tijd dat de brug geopend werd. De groei van de economie heeft zijn tol geeist. Dat zien we aan de winkels die verdwenen zijn en de fabrieken die opgegaan zijn in multinationals. Wat wel blijft is de drang naar het behoud aan identiteit. Of dat nu gaat om de watertoren, de molen in Heerjansdam of de eendjesvijver die nu Jeanne Berkelaar Park heet
Het carillon van de Koningskerk, nog zo’n mooi icoon van wederopbouw , klonk deze week weer mooi in met samenzang van het koor Papaya. Tropische namen en bijeenkomsten op het Raadhuisplein geven een stuk groei weer. Het is een plek die nu rookvrij is geworden en waar vroeger binnen en buiten veel gerookt is of een zware pijp werd gerookt. Vaderdag roept voor mij nog steeds een sfeer op van sigaren en aftershave, een viering van het bestaan en de verbinding met het voorland.
Zwijndrecht is een stad in de maak wat altijd een dorp zal blijven. Het Dorp van Wim Sonneveld en Friso Wiegersma wordt nog altijd gevierd in Deurne Zwijndrecht is; Zwijndrecht, Meerdervoort, kleine en Groote Lindt, Kijfhoek, Oudelands Ambacht en Heerjansdam. Iedere plek herbergt zo zijn mooie verhalen, ook al zijn er de vele littekens van weggesneden plekken. Door de verhalen te vertellen leeft de geschiedenis verder en ligt de toekomst altijd voor ons.
