Het witte huis van Zwijndrecht
Soms is het leven heel spannend ook al gebeurt er niet heel veel. Maar wat voor de een niets is , is voor de ander ernstig ingrijpend. Ik kan daar veel voorbeelden van noemen maar er sprong er een in gedachten die te maken heeft met de sloop van een huis in Zwijndrecht.
Het witte huis noemden we het wel , het brugwachtershuis naast het spoor bij de brug naar Dordrecht. Jarenlang , zo niet 100 jaar, deed dit huis dienst voor de mensen die werkten bij de spoorwegen als brugwachter of anderszins.
Iedereen reed er wel aan voorbij en het lag er mooi bij tegenover een ander bekend punt het dok. Recent werd daar ook aandacht aan besteed door de historische vereniging. Van het dok is alleen nog het Raccordement spoor over wat langs het station naar beneden leidt .
Toch vertelt het hele gebied wel een verhaal als je je oor te luister legt. Cor Lieve vertelde mij in het verleden veel over zijn tijd bij het dok en eerlijk gezegd zei het mij minder zonder het zien van de plaatjes. Het hele gebied rond de stadsbrug heeft veel veranderingen ondergaan.
Het witte Huis stond er al toen de stadsbrug gebouwd werd en de hele omgeving kende een geheel andere opbouw met O.a. het dok maar, ook een compleet andere wegen loop, een aantal cafés een wijk Meerdervoort die zich tot die plek uitstrekte. Want alles op die plek is Meerdervoort tot met de plek van het oude station aan de andere zijde.
Als je de foto s ziet van voor de verandering en je hebt er vroeger geleefd, gereden of gewerkt dan spreekt de omgeving , het komt tot leven, als je er aan voorbij komt. Het Witte huis eindigde als krakersbolwerk in de jaren tachtig net als een vijftien tal woningen in het Julianadorp.
Het was er een vrolijke boel en krakersrellen zoals die in Amsterdam plaats vonden waren in Zwijndrecht niet van toepassing. Toch was het voor de krakers wel spannend. In het Julianadorp werd er door de Krakersbond onderhandeld met het SGW over de overdracht van de panden door herhuisvesting. Bij het Witte huis was dat anders.
De Nederlandse Spoorwegen die eigenaar was van het pand was in het geheel niet van plan om middels onderhandelen de krakers te laten vertrekken. Ik heb daar zelf destijds nog een pagina groot artikel over geschreven in de Kombinatie. Toch hoopten de krakers op een goede afloop maar dat liep iets anders. De rechter oordeelde dat het pand verlaten moest worden en er gesloopt mocht worden.
Er werd een aanzegging gedaan wanneer men vertrokken moest zijn en nog voor het ultimatum verstreken was begon men met de aanpak van de sloop . een van de bewoners, Boy Bastiaans , vertelde mij recent nog wel hoe hij angstige momenten had. Hij was nog binnen toen de dakpannen al naar beneden vlogen terwijl de politie stond toe te kijken.
Ondertussen is Boy, toen student, al wat langer als kunstzinnig ondernemer aan de slag in Dordrecht. Maar spannend was het toen wel weet hij nog met een zelfde angstige blik in zijn ogen te vertellen. Gelukkig zijn er ook de vele mooie momenten die hij zich weet te herinneren. Die momenten las ik ook terug van meerdere mensen die er kwamen, gezellige feesten met tal van anekdotes.
Het was een mooie enclave tussen het spoor en de brug waar veel geschiedenis is geschreven maar nooit vastgelegd. Ook de Burger Bescherming zat in dat gebied . Onder de brug stonden hun voertuigen en ander materiaal en kwamen zij die tot de BB waren aangewezen daar wekelijks samen.
De Burger Bescherming is voor velen al weer een totaal onbekend fenomeen . Het bestond uit vrijwilligers, burgers, en mensen die vervangende dienstplicht moesten doen. De burgerbescherming (BB) was er voor het geval van oorlog of grootschalige rampen die de burgerbevolking moest beschermen of helpen in geval van rampen zoals oorlog en de gevolgen hiervan.
Jammer genoeg voor Boy viel de ontruiming daar niet onder .De BB werd opgericht in 1952 en opgeheven in 1981. Ook de dienstplicht en de vervanging daarvan is in 1997 opgeschort. Dienstplicht was dus ook zoiets wat in een mensenleven heel spannend kon zijn.
Bij de een gebeurde daarin vrijwel niets maar werd je toch weggerukt uit je dagelijkse leven wat voor veel mensen een grote impact had en voor de ander een geheel nieuwe carrière. Wie niet in dienst wilde en dat principieel weigerde werd bij goedkeuring ingedeeld bij de BB. Ook dat kon dan een enorme impact zijn omdat je iedere week moest opdraven voor een lange periode.
Het spoor, de brug, de tunnel waar onder en boven water samenkomt is al heel lang een internationale corridor. Mede door de industrie, de ondernemers, is dat steeds verder uitgegroeid. De bedrijvigheid in het gebied is hard terug gelopen maar het water blijft dagelijks komen. Uit de zee en het achterland blijft zij ons tergen op deze plek met alleen Hollandse bergen.
