Sinterklaas en zwarte piet

04 november 2013 door Chris Moorman

Folklore volksfeesten begrippen kregen de laatste tijd veel aandacht. Het tijdsgewricht leent zich er prachtig voor. Met Haloween, allerzielen en het komende Sint Maartensfeest zitten we in de hoek van tal van religieus getinte feesten of met een origine daarin. Het is voor Zwijndrecht wel aardig dat 11 november de dag is van die Sint Keuvelen is de uitdrukking die daarbij hoort. Zwijndrecht heeft op het Veerplein de Keuvel zitten.


Wie echter nu op dit moment Sint zegt krijgt meteen te horen dat zwarte piet moet blijven een pracht van een discussie die wereldwijd de aandacht krijgt.
Het is vooral de aanstoot aan de hele affaire die er door ontstaan is dat ik iets breder ben gaan kijken naar de historie van feesten rond deze datum.


Opvallend is dat er tal van religies iets hebben met deze datum maar dat er in overeenkomst met elkaar wel heel veel gelijkenis is in vorm inhoud en of doel.
Veel gedenkdagen hebben dat maar door de discussie over zwarte piet en het sinterklaasfeest krijgt dat telkens dimensie.
Veel feesten worden gedragen door een denominatie waar in dit geval de katholieken goed in zijn.


In de christelijke traditie zie je bronnen terugverwijzen naar de eerste eeuwen maar ook vooral naar de bijbelse verhalen van apostel Lucas. Door de eeuwen heen zie je een verandering of verbastering van het geheel waardoor er een folklore ontstaat met soms een onduidelijke origine.
Binnen Nederland zie je dat de volksfeesten verdwijnen of blijven bestaan .

De Remonstrantie heeft in ons gebied feesten als Sint Maarten  en aanverwanten verdrongen onder invloed van Maarten Luther. Niet alleen  omdat zijn verjaardag een dag na Sint Maarten is maar ook omdat hij 10 dagen eerder zijn aanklacht tegen de Katholieke kerk aan de deur nagelde.

Wel is een van de overeenkomsten tussen al die feesten is het bedelen en met lampion al dan niet gesneden uit biet of fakkels of vuur de avond van Sint Maarten te vieren.
De revival van dit feest zie je terug op diverse plekken en onder diverse invloeden. Een mooi voorbeeld is de gemeenschapszin die het kweekt.
 

Nu is het bedelen of langs de deur gaan iets wat nog niet echt zomaar gebeurd omdat het daarvoor vooral streekgebonden is. In Zwijndrecht zie je dat niet echt gebeuren.
Toch zie je de aandacht voor alle feesten van Haloween, Allerzielen en Sint Maarten  terugkomen in onze maatschappij.
Wie meer gericht was op Landen als Amerika en Engeland of uit onze eigen Caraïben kwam had al van origine het begrip voor het feest in zich zitten.
 

In mijn Charlie Brown boekjes ( die wij in de jaren zeventig lazen) zat het Haloween feest er gewoon in. En al gauw zie je overeenkomsten waarbij wonend in Zwijndrecht je daar niets van terugvind of waar het saaie dorp zich dan zeker niet in uitleeft.

Vandaag de dag is dat duidelijk anders . De laatste tien jaar zie je de winkelketens zich steeds meer richten op Haloween en onze cultuur verschuiven naar het uitgebreid vieren van dit feest. Op de vrije school was het al veel eerder opgepakt maar vandaag de dag doen heel veel scholen al mee aan dit feest.
 

Ik zie nu al een periode van ruim tien dagen waarin men bezig is met Haloween feesten of dat nu komt door Maarten Luthers geboortedag en het aan de deur nagelen van zijn aanklacht is dan alleen maar een vraag het is een toevallige overeenkomst omdat alle feesten zich tussen die data afspelen.


Wat opvallend is aan het Sint Maartenfeest zoals dat gevierd wordt in streken van België is dat daar ook een zwarte piet in voorkomt.
In Zwijndrecht lagen de winkels dit jaar vol met een diversiteit aan Haloween spullen waarvan een deel zo mee kan naar Sinterklaas en de kerst overigens.
 

In Walburg zie je dat bij een Xenos, een Big Bazaar maar ook gewoon de Albert Heijn een Hema of Jumbo kom je van alles tegen en dan heb je natuurlijk in Kort Ambacht de Lidl en de Bas zitten die van alles aanbieden.
 

Het mooiste van dit feest vindt plaats in het Develpark waarbij dat vooral te danken is aan de ondernemer van Verhagen in Kort Ambacht omdat deze de drijvende kracht is achter een bijzonder succesvol Haloween feest waarbij er heel veel vrijwilligers zorgen dat de entourage van het park getransformeerd wordt. Het is zo succesvol geworden dat mensen in de rij staan om op die feestavond er aan deel te nemen, chapeau.

Daarmee zie je dat folklore mensen brengt tot gemeenschapszin. Het is niet een ondernemer die er beter van wordt maar vooral een groep van mensen die samen met het wijkplatform schwung geven aan de maatschappij

 

Het bedelfeest, het lopen met vuur, het heeft allemaal een logische origine en of het nu afstamt van Germaanse feesten of een Keltische traditie heeft in Zwijndrecht is het er gezelliger door geworden.
Belangrijk is voor mij tevens te constateren dat er een stuk verdraagzaamheid is gekomen.


Gezelligheid voor op laten we het Sinterklaas feest ook zo vieren en hem gezellig de 16e binnenhalen.
Deze folklore is typisch Nederland en de origine dat is voer voor velen.

Gerelateerde wijken:
Gerelateerde straten:

Over de columnist

Chris Moorman

Chris Moorman publiceert sinds 1977 artikelen, korte verhalen en columns en is sinds die tijd ook politiek actief binnen de regio Drechtsteden, hij is raadslid in Zwijndrecht. Deed opbouwwerk voor de kraakbond Zwijndrecht, de vereniging de Onderste Steen, woonconsumenten platform Drechtsteden en huurdersraad.

Als ondernemer is hij actief met zijn bedrijven fifth dimension en Lingam en actief voor de vereniging Piramiden en de geologische vereniging Geode. Ook is hij bekend van zijn eigen wierook lijn Chrisjewierook voor wereldvrede.

Het mondaine leven vastgelegd en de Zwijndrechtse oevers vereeuwigd
15 mrt
Het mondaine leven vastgelegd en de Zwijndrechtse oevers vereeuwigd
De bloementuinen van Zwijndrecht
17 feb
De bloementuinen van Zwijndrecht
Een echte winter hebben we niet en koud dat is het pas in Amerika
15 jan
Een echte winter hebben we niet en koud dat is het pas in Amerika
Zwijndrecht  verlicht, kom kijken en groet elkaar.
14 dec
Zwijndrecht verlicht, kom kijken en groet elkaar.
zet een kaars voor je raam vannacht
15 nov
zet een kaars voor je raam vannacht
Cookies

Deze website gebruikt noodzakelijke cookies voor een correcte werking en analytische cookies (geanonimiseerd) om de statistieken van de website bij te houden. Marketing cookies zijn nodig voor laden van externe content, zoals YouTube-video's of widgets van Sociale Media. Zie ons cookiebeleid voor meer informatie, of om je instellingen later aan te passen.