Brandbrief aan de gemeente: Bestaanszekerheid van 1 op de 4 Dordtse huishoudens dreigt te worden ondergraven

22 april 2022 • 13:00 door de redactie
Brandbrief aan de gemeente: Bestaanszekerheid van 1 op de 4 Dordtse huishoudens dreigt te worden ondergraven

DORDRECHT / DRECHTSTEDEN -  Vier organisaties - die ook regionaal actief zijn - wijzen er in een gezamenlijke brandbrief aan de gemeente op, dat de Dordtse samenleving en de Dordtenaren een steeds zorgelijke tijd tegemoet gaan.  Dit verhaal gaat ook op voor de omliggende plaatsen.

Wellicht behoort straks een kwart van de huishoudens in Dordrecht tot de directe kwetsbaren, waarbij de bestaanszekerheid steeds meer wordt ondergraven. 

Dat wordt mede veroorzaakt door de stijgende (energie) lasten en de inflatie. Tevens wordt in de brandbrief aandacht gevraagd voor de positie van ondernemers en ZZP'ers. Ook voor de positie van kinderen en het tekort aan passende woningen in de stad wordt onder de aandacht gebracht.

De brief is onderschreven door voorzitter Riet Duykers van het Platform tegen armoede Drechtsteden, voorzitter Hans Berrevoets van het Platform dak- en thuislozen,  voorzitter a.i. Jannie Storm van de adviesraad WMO en Jeugd Dordrecht en voorzitter Anke-Elze de Jong - Rietstap namens het ouderen platform Zuid-Holland-Zuid.

Formateurs

De organisaties hebben zich direct gericht - via de twee formateurs - tot de vier partijen (VVD, GroenLinks, CDA en ChristenUnie/SGP) die in onderhandeling zijn over de vorming van een nieuwe college van burgemeester en wethouders van Dordrecht.

De politieke basis  wordt gelegd in een akkoord in hoofdlijnen, zo is de opzet van de vier partijen. Ook de gemeenteraad heeft al kunnen meedenken.  De opzet is dat ergens in mei het nieuwe dagelijkse bestuur  van Dordrecht zich zal presenteren aan de gemeenteraad in het Stadhuis (zie foto).

. De briefschrijvers vinden dat daarin een stevig sociaal plan moet komen te staan gezien de groeiende problemen van deze tijd. Steeds meer groepen komen in de problemen, zo wordt aangegeven.

In de brief wordt nadrukkelijk gevraagd om brieven aan Dordtenaren, die helder en duidelijkheid zijn en aan het einde van de post   als dat nodig is pas met  juridische teksten te komen. 


Dordrecht telt bijna 120.000 mensen. Dat houdt dus in dat tienduizenden Dordtenaren vallen onder de voorspelling dat een kwart van de huishoudens in de problemen zit of nog verder in de problemen komt.


De brief
Aan de formateurs van het nieuwe

College van B&W
Mevrouw P. Bouvy-Koene en de Heer C. van Eijk
Dordrecht,

Betreft: aanbevelingen vanuit inwonersperspectief
Geachte mevrouw Bouvy-Koene en de heer Van Eijk,
De nieuwe gemeenteraad van Dordrecht speelt een essentiële rol in het zorgen dat iedereen, ook
mensen in een kwetsbare positie, bereikt wordt en mee kan doen in de samenleving. Dordrecht pleit
al een aantal jaren voor een inclusieve stad.

Kinderen
Zorg en ondersteuning voor mensen, waaronder
kinderen, jongeren en gezinnen die dat nodig hebben, spelen zich voor een belangrijk deel af in de
lokale gemeenschap. Vertrouwen in elkaar, in de overheid en instanties is daarbij van belang.

De gemeente Dordrecht heeft op grond van haar wettelijke opdracht in het kader van de Wet
maatschappelijke ondersteuning (Wmo) 2015, de Jeugdwet en de Participatiewet de regie. De
gemeenteraad stelt de komende tijd hun ambities opnieuw vast en formuleert daarbij ook een visie
op hoe de opgaven in het sociaal domein het beste gerealiseerd kunnen worden.

Uitzichtloze
We leven in een tijd dat signalen over de zorg van alle kanten binnenkomen. Veel voortekenen
wijzen erop dat het helaas in de Dordtse samenleving zorgelijker gaat worden. Wellicht behoort
straks een kwart van de huishoudens in onze stad tot de directe kwetsbaren, waarvan een deel met
uitzichtloze schulden of een directe dreigen hierop. Steeds meer groepen komen in de financiële
problemen. We denken hierbij aan ZZP'ers en ondernemers. We noemen ook mensen, die met een
uitkering of een laag loon al op of onder een bestaansminimum moeten leven.

Hoge inflatie
Door de stijgende (energie) lasten en hoge inflatie dreigt de bestaanszekerheid nog meer onder druk te komen. Dat tast
op allerlei manieren de mentale en fysieke gezondheid en weerbaarheid nog verder aan. Uit
onderzoeken blijkt dat mensen die langdurig in armoede leven 6 tot 7 jaar eerder overlijden en
eerder en langer met gezondheidsproblemen kampen.

Daarnaast zien we kinderen, jongeren, gezinnen die niet de hulp krijgen die ze nodig hebben. De
problemen zijn (te) complex en de wachtlijsten (te) lang. We zien jongeren die (te) lang moeten
wachten op woonruimte en ouderen die kleiner willen wonen maar voor wie geen geschikte en
betaalbare huur- of koopwoningen beschikbaar zijn.

Weinig

Er wordt gebouwd in Dordrecht, maar te weinig
voor jongeren en voor mensen die aangewezen zijn op een sociale huurwoning of koopwoningen in
het lagere segment. Sociale problematiek en dak- en thuisloosheid zullen hierdoor toenemen.

Het sociaal domein zal de komende jaren veel aandacht blijven vragen van de gemeente. De
ondersteuning in het sociaal domein beïnvloedt het dagelijks leven van veel mensen, kinderen en
gezinnen in kwetsbare posities en raakt aan sociale grondrechten.
We zijn ons ervan bewust dat de
gemeente Dordrecht prioriteiten moet stellen en een visie moet ontwikkelen op fundamentele
vragen over bijvoorbeeld de zorgzame samenleving, de menselijke maat en de (kostbare)
ondersteuning aan de meest kwetsbare groepen.

Hoofdlijnen
In deze brief geven wij u een aantal denk- en
oplossingsrichtingen mee voor het Akkoord op hoofdlijnen.

Twee hoofdthema’s
Het Platform tegen Armoede, het Platform dak- en thuislozen, de Adviesraad Wmo & Jeugd
Dordrecht en het Ouderplatform ZHZ willen u een aantal bouwstenen aanreiken die meegenomen
kunnen worden in het Akkoord op hoofdlijnen.
Deze is als bijlage toegevoegd.
In deze brief gaan we in op twee hoofdthema’s:
1. Niet iedereen wordt bereikt en doet mee
2. Veerkracht terug in de wijken.

1. Niet iedereen wordt bereikt en doet mee *

Onbereikbaren
Wij vragen vooral aandacht voor het beter bereiken van de mensen in de meest kwetsbare
positie en het integraal werken in tijden van financiële krapte. We horen dat ouderen, maar ook
jongeren en gezinnen niet weten waar ze moeten zijn als ze hulp/ondersteuning nodig hebben.
In Dordrecht wordt 40% van de mensen die het financieel moeilijk hebben, niet bereikt.

Hiervoor is een aantal factoren aan te wijzen:
 Mensen weten de weg naar ondersteuning niet te vinden en vallen tussen wal en schip.
Meestal zijn dit mensen met een klein of geen netwerk

Complexe
 Mensen zijn verstrikt geraakt in de complexe regelgeving/bureaucratie en laten het
afweten (zogenaamde zorgmijders)
 Voor de werking van het sociaal domein zijn er ruim twintig wetten relevant die elkaar
raken of erger, waar het schuurt, zoals de Wmo, de Jeugdwet en de Wet langdurige zorg
(Wlz). Het is daardoor niet altijd duidelijk wie er verantwoordelijk is voor de
ondersteuning. Dit zien we vooral bij de overgang van de Jeugdwet naar de Wmo en de
Participatiewet.

Verkokerd
In de praktijk zien we dat (beleids)ambtenaren en professionals nog veel te verkokerd
werken, langs elkaar heen werken en niet goed op de hoogte zijn van alle mogelijkheden
om inwoners zo goed mogelijk te helpen. Inwoners waaronder ook kinderen/jongeren en
gezinnen zien door de bomen het bos niet meer en krijgen niet de hulp/ondersteuning
die ze nodig hebben.

 De communicatie van de gemeente is vaak ingewikkeld, niet alleen voor mensen met een
lage geletterdheid of weinig digitale vaardigheden maar ook voor burgers in andere
kwetsbare posities, bijvoorbeeld mensen met schulden.


Procedures

Een andere oorzaak van het niet bereiken van groepen heeft te maken met complexe
procedures, digitalisering en de houding van medewerkers. Mensen moeten toegang
krijgen tot hulp/ondersteuning/voorzieningen die ze nodig hebben of waar ze recht op
hebben. Bijna alle regelingen en voorzieningen moeten digitaal aangevraagd worden en
voor een groep mensen is dit niet mogelijk.

In de Atlas van afgehaakt Nederland**, wat gefinancierd werd door het Ministerie van
Binnenlandse Zaken, wordt geconstateerd dat een grotere groep mensen dreigt af te haken
of al is afgehaakt. Het lage opkomstpercentage voor de gemeenteraadsverkiezingen in
Dordrecht (46,7%) bevestigt dit beeld. En in een aantal wijken van Dordrecht o.a. Oud
Krispijn, Crabbehof, Wielwijk, De Staart komt het opkomstpercentage soms zelfs niet boven
de 30 procent uit.
3
Oplossingsrichtingen
 De menselijke maat moet weer terug: persoonlijk contact en echte aandacht is het
sleutelwoord. Dicht bij de mensen, kinderen/jongeren en gezinnen, in de buurt op
laagdrempelige ontmoetingsplekken
 Verminder de digitalisering door kritisch te kijken naar de procedures en regelingen, deze
te vereenvoudigen en schakel ervaringsdeskundigen en vrijwilligers in voor het
ondersteunen van de aanvragen

 Schriftelijke communicatie van de gemeente kan eenvoudig en helder door te starten
met de boodschap en de (juridische) onderbouwing pas aan het einde

Oog
 Heb oog voor de mensen/gezinnen die niet zelfredzaam zijn en het vaak ook niet
worden. Zij zullen altijd een vorm van hulp/ondersteuning nodig hebben.
 Als het gaat om financiën, kunnen er afspraken gemaakt worden met bedrijven en
instellingen voor wat betreft het innen van de huur en energie. Doe dit nadat de
uitkering of het salaris binnen is gekomen. De praktijk laat zien dat bedrijven/instellingen
om hun moverende redenen termijnen veranderen. De uitkering/het salaris staat dan
nog niet altijd op de rekening. Dat is vragen om rood te staan en oplopende schulden te
krijgen

Vertrouwen
 Werken aan herstel van vertrouwen van de mensen in de overheid/gemeente is
noodzakelijk. Dit betekent dat beleidsambtenaren en politiek minder op het
Stadskantoor zijn en meer in de wijken om gesprekken te voeren met de mensen,
kinderen/jongeren/gezinnen over hun wensen en behoeften en hiermee te starten bij
het maken van nieuw beleid. In bouwstenennotie staat nog een aantal andere
voorstellen

 Integraal werken is een must. Dit kan door de beleidsambtenaren met verschillende
terreinen te koppelen aan elkaar en aan de wijken (gebiedsgericht werken)

Pauzeknop
 Werken met de Pauzeknop bij schulden. We willen voorkomen dat mensen blijven
hangen in uitzichtloze schulden. Mensen moeten weer perspectief krijgen. Verder vinden
wij dat bij problematische schulden de gemeente snel moet zorgen voor ademruimte.
Deze zogeheten Pauzeknop, waarvoor landelijk een notitie is ingediend bij de minister
voor armoedebeleid, is harder nodig dan ooit. Pauze betekent ook dat er met een
bredere blik kan worden gekeken wat er naast schuldenproblemen (mogelijk) nog meer
speelt.

 De armoede onder kinderen is in Dordrecht relatief hoog. Een op de 8 kinderen leeft in
armoede. NB. Het gaat hier om gemiddelde, in sommige wijken in Dordrecht is het
percentage dat leeft op of rond het armoedeniveau vele malen hoger. De ombudsvrouw
adviseert om bij de maatregelen voor kinderarmoede uit te gaan van de gezinnen en niet
alleen te focussen op programma’s gericht op kinderen.

4
2. Veerkracht terug in de wijken
De coronacrisis heeft de maatschappelijke tweedeling verscherpt. Nu is het moment structureler
in te grijpen. Kwetsbare Dordtenaren zijn niet gebaat bij een lappendeken aan hulp en
kortlopende projecten: een meer structurele aanpak is noodzakelijk. Wij vragen de gemeente
nog sterker de regie te nemen en in te zetten op een integrale en structurele aanpak. Door in te
zetten op preventie kunnen ontwrichtende problemen bij de wortel worden aangepakt en
zwaardere maatschappelijke, menselijke en financiële gevolgen vermeden.

Uitgangspunt
Laagdrempeligheid en een wijkgerichte aanpak als uitgangspunt bij het bieden van hulp en
ondersteuning dragen hieraan bij. Wij vragen de gemeente om hierbij gebruik te maken van de
inzet en ervaring van vrijwilligers en ervaringsdeskundigen, die in hun werkwijze bewezen
hebben door nauw aan te sluiten bij de leefwereld van inwoners.

Zo kunnen we samen een
verdere tweedeling in de samenleving voorkomen. We reiken een aantal voorstellen aan die
bijdragen aan het verstevigen van het fundament en het vergroten van de veerkracht van
kwetsbare Dordtenaren zodat zij maximaal kunnen blijven deelnemen aan onze maatschappij.
Ministerie van Binnenlandse Zaken ontwikkelt een Nationaal Programma Leefbaarheid en
Veiligheid.*** Het programma ontwikkelt een integrale maatwerkaanpak van stedelijke
vernieuwingsgebieden en een meerjarige Rijksinzet. We pleiten ervoor dat een aantal
aandachtswijken in Dordrecht hierin wordt meegenomen.

Oplossingsrichtingen
Het Landelijk Samenwerkingsverband Actieve Bewoners (LSA) en Landelijk Platform Buurt- en
Wijkgericht werken (LBP) hebben een manifest geschreven voor een succesvolle wijkaanpak en
we adviseren de drie pijlers in het Akkoord op hoofdlijnen mee te nemen, zie bijlage.
Deze drie pijlers zijn:

1. Bewoners en hun ervaringskennis zijn leidend: door aan te sluiten bij wat er goed gaat in de
wijken, gebruik maken van wat er al is en te werken vanuit gelijkwaardigheid
2. Een lange adem: stop met de projectencarrousel en investeer voor een langere periode (10
jaar) in bewoners, jongeren, kinderen en gezinnen om hen betere kansen te geven op het
punt van opvoeding, scholing, sociaal functioneren, werk, inkomen, gezondheid, veiligheid.
Werk aan betrouwbaarheid en continuïteit in de uitvoering
3. Mogelijk maken: menskracht en middelen zijn nodig: tekorten uit eerdere bezuinigingen
moeten worden weggewerkt. En durf te experimenteren met wijkbudgetten met
verantwoording achteraf.

Contact
Tot slot: het is juist nu van groot belang dat er met partners in onze samenleving direct en goed
contact is en blijft en dat we elkaar snel kunnen vinden. We zien dat er meer organisaties zijn, die
zich willen inzetten, waaronder vele kleinschalige bewoners- en vrijwilligersinitiatieven en de sociaal
maatschappelijke activiteiten vanuit de kerken.

Met elkaar moeten we juist nu proberen de hand uit
te steken naar Dordtenaren met complexe problemen en/of in (groeiende) nood. Daarbij past een
extra inspanning in de richting van moeilijk bereikbare Dordtenaren.

Vertegenwoordigers van Platform tegen Armoede Drechtsteden, Platform Dak- en thuislozen, de
Adviesraad Wmo & Jeugd Dordrecht en het Ouderplatform zijn graag bereid deze brief en
bouwstenen toe te lichten. We willen als vanouds op een positief kritische wijze samenwerken, de
ontwikkelingen nauwlettend volgen, signaleren waar de knelpunten zijn en (on)gevraagd adviseren
en meedenken over oplossingen.





Cookies

Deze website gebruikt noodzakelijke cookies voor een correcte werking en analytische cookies (geanonimiseerd) om de statistieken van de website bij te houden. Marketing cookies zijn nodig voor laden van externe content, zoals YouTube-video's of widgets van Sociale Media. Zie ons cookiebeleid voor meer informatie, of om je instellingen later aan te passen.