Zwijndrechtse Nieuwlichters in Waterman de Opera
ZWIJNDRECHT - Muziektheater Hollands Diep heeft al vaker bijzondere producties neergezet. Achnaton bijvoorbeeld van Philip Glass in 2001 op de Zwijndrechtse oever in een heus containertheater. Nu spelen ze waterman naar een boek van Arthur van Schendel. Het boek is bekend bij intimi waarvan al heel lang wordt aangegeven dat de inspiratie van Van Schendel voortkomt uit het Biografische verhaal van Stoffel Muller een van de stichters van de Zwijndrechtse Nieuwlichters.
Dit keer is het optreden niet op de Zwijndrechtse oevers waar de Zwijndrechtse Nieuwlichters naast de molen welgelegen op de werf met dezelfde naam hun commune hadden. Nieuwlichter is eigenlijk een scheldnaam voor hen die het nieuwe licht brachten. Het verhaal van Waterman is deels historisch verantwoord door het autobiografische gegeven over Stoffel Muller en de Zwijndrechtse Nieuwlichters.
Het boek werd in 1933 gepubliceerd ten tijde van de crisis de periode waarin ook het nieuwe gemeentehuis van Zwijndrecht werd gerealiseerd. Het gemeentehuis vertrok bij het water vandaan niet zover van de plek waar de Nieuwlichters gehuisvest waren. En tevens niet zo ver weg waar de opera Achnaton werd opgevoerd. Nu niet zover van het water in het Energiehuis aan de Noordendijk in Dordrecht nabij het regiokantoor Drechtsteden brengt Hollands Diep dit boek tot leven als opera.
Het leven met het water kenmerkt de Drechtsteden waarbij het uitgangspunt het verbindende water is. Hiermee zie je de analogie met dit oer Hollandse stuk en zijn historische kenmerk. Het is een aangrijpend verhaal vol passie waarbij het drama van het verhaal prima past. Leven en dood op en rond het water. Het verhaal gaat over Maarten de jongen die geobsedeerd door het water wordt aangetrokken door de rivier. Gepositioneerd in Gorinchem in het boek is de plaats ondergeschikt aan het Hollandse thema van leven aan het water, water als vriend maar ook als vijand.
Maarten is een spiritueel bevlogen mens die vanuit de bijbel het leven beziet en geregeld God aanroept met woorden uit het bijbelboek Job; Waarom? Maarten maakt nogal wat onheil mee in zijn leven. Het is en zwaar stuk waarin vele figuren sterven en waarin Maarten een dialoog heeft met God die hij graag wil volgen, maar waarvan de wegen zo ondoorgrondelijk zijn.
De opera zit vol elementen uit de tijd waarin het speelt en is gevuld met psalmen uit die tijd. De grootsheid die dat meebrengt past goed bij de sfeer en de stijl van schrijven van Van Schendel. Streng, kortaf en wordt ondersteund door de muziek gecomponeerd door Hans Koolmees. Hij heeft dit special voor het muziektheater Hollands Diep gecomponeerd en gearrangeerd in de stijl van de schrijver.
Het decor in het energiehuis is een roestige dijkwand in het water, dit geplaatst in het midden van de ruimte geeft het de weidsheid weer van het ons zo bekende rivierenlandschap. De wereldpremière vindt plaats op 16 april in het Energiehuis om 20.30 aan de Noordendijk te Dordrecht. De regie is in handen van Cilia Hoogerzeil meer informatie: www.muziektheaterhollandsdiep.nl Na de Première kunt U nog terecht op de volgende dagen 18/24/25 april en 1/2//8 en 9 mei.
Voorafgaand aan de opera Waterman kunt U de documentaire bezoeken; leven op het water. Gemaakt Chai Locher, een film over en door de kinderen van binnenschippers en hun beleving van de binnenvaart. De schippersinternaten; De Singel Dordrecht, Julia Zwijndrecht en de Meerpaal Capelle a/d IJssel verleenden hun medewerking hieraan. Entree is gratis op vertoon van Uw kaartje voor het bezoek aan de opera Waterman.
