Veiligheid bewoners en bedrijven Kijfhoek prioriteit nummer één
ZWIJNDRECHT - Binnen de gemeentegrenzen van Zwijndrecht ligt het grootste rangeerterrein van Nederland: Kijfhoek. Dit emplacement wordt beheerd door ProRail. In september 2010 heeft de gemeente Zwijndrecht via een aanwijzing ProRail de verplichting opgelegd om een bedrijfsbrandweer op Kijfhoek op te zetten. De aanwijzing van de gemeente voor een bedrijfsbrandweer op Kijfhoek biedt echter ruimte om alternatieve veiligheidsmaatregelen te treffen. Op voorwaarde dat deze maatregelen een gelijkwaardig veiligheidsniveau garanderen als een bedrijfsbrandweer. Volgens betrokken partijen kan de veiligheid op Kijfhoek ook gerealiseerd worden met een pakket van doelmatige maatregelen. Daarom zijn ProRail, de gemeente Zwijndrecht en de Veiligheidsregio Zuid-Holland Zuid samen een traject gestart om dit te onderzoeken.
Gezamenlijk onderzoek naar alternatieve maatregelen
Veiligheid is voor alle drie partijen prioriteit nummer één. Het is daarom belangrijk om tot een goed pakket van alternatieven te komen, waarmee hetzelfde veiligheidsniveau is gegarandeerd als met een bedrijfsbrandweer. Voorbeelden van alternatieve maatregelen die de drie organisaties hebben onderzocht zijn infrastructurele aanpassingen en het gebruik van speciale voertuigen in combinatie met een andere inzet van personeel. In de
tussentijd is de aanwijzing van de gemeente door ProRail opgevolgd. Vorig jaar is een brandweerkazerne op het terrein gebouwd en in september opgeleverd. Sinds januari 2012 is het korps operationeel. De brandweerlieden zijn intensief opgeleid, speciaal voor deze locatie.
Onafhankelijke toets door experts
Het expertisebureau Horvat & Partners heeft in opdracht van de gemeente Zwijndrecht en ProRail een onafhankelijke toets uitgevoerd op de uitkomsten van het onderzoek. Dit bureau heeft veel ervaring met (civiel)technische infrastructuur en daarom zijn zij uitgekozen om deze toets uit te voeren. Aan het onderzoek van Horvat & Partners werkten verschillende experts mee, ook vanuit de specialisatie incidentbestrijding. De onderzoeksopdracht die Horvat heeft meegekregen luidde: ‘Beoordeel de geschiktheid van de alternatieve maatregelen als (geheel of gedeeltelijk) alternatief voor het inrichten
van een bedrijfsbrandweer op het emplacement Kijfhoek’. Bij deze beoordeling is het veiligheidsniveau dat wordt bereikt met het instellen van een bedrijfsbrandweer als uitgangspunt genomen.
Conclusies expertisebureau
Horvat & Partners komt tot de conclusie dat de voorgestelde combinatie van alternatieve maatregelen een meer dan volwaardig alternatief is voor een bedrijfsbrandweer. De combinatie van alternatieve maatregelen bestaat uit:
- Infrastructurele maatregelen in de vorm van extra calamiteitenwegen en loopbruggen bij aankomst- en sorteersporen om de inzettijd te verkorten en hulpverleners meer overzicht te geven.
- Het beter benutten van de blusvoorzieningen op Kijfhoek door enkele aanpassingen.
- Dit in combinatie met een operationele ploeg met twee blusvoertuigen en in totaal 5 bedrijfsbrandweermensen die binnen 10 minuten ter plaatse moeten zijn. Deze optie biedt de mogelijkheid voor verder onderzoek of samenwerking met een blusvoertuig met bemanning van de overheidsbrandweer De operationele ploeg kan worden aangevuld met speciaal getrainde ploegen van ProRail die ongevallen met gevaarlijke stoffen bestrijden. mogelijk is.
- De operationele ploeg kan worden aangevuld met speciaal getrainde ploegen van ProRail die ongevallen met gevaarlijke stoffen bestrijden.
Alternatieve oplossingen binnen dit scenario zijn:
- Voor een deel gebruik maken van stationaire blusinstallaties in plaats van het aanpassen van de wegen.
- Aanvullend kan een locomotief permanent klaarstaan om wagons of treinen die naast de plek van een incident staan, weg te duwen.
Volgens Horvat & Partners sluit de combinatie van alternatieve oplossingen aan op de hulpverleningsvraag, zoals de gemeente die in haar aanwijzing voor een bedrijfsbrandweer had verwoord. Deze combinatie doet zelfs meer en biedt een oplossing voor de knelpunten, zoals geconstateerd bij de brand op Kijfhoek in 2011. Door de inzet bij brand of incidenten met gevaarlijke stoffen door medewerkers die ter plekke werken en door bestaande
blusinstallaties die op het terrein aanwezig zijn, is er meer ruimte in de opkomsttijd van de hulpverleners.
De resultaten van het onderzoek van Horvat & Partners zijn door de drie partijen onderschreven. In het vervolgtraject wordt duidelijk of ProRail daadwerkelijk invulling wil geven aan de combinatie van alternatieve veiligheidsmaatregelen. In dat geval volgt een nieuwe bedrijfsbrandweerrapportage waarin de combinatie van alternatieven is verwerkt. Deze rapportage wordt getoetst door de Veiligheidsregio ZHZ, op basis waarvan de bedrijfsbrandweeraanwijzing kan worden aangepast.