Nationale Monumentendag: Open dag in het Zwijndrechtse Gemeentehuis

16 september 2014 door Hennie van der Zouw
Nationale Monumentendag: Open dag in het Zwijndrechtse Gemeentehuis

ZWIJNDRECHT - Afgelopen zaterdag was het zover; de deuren van diverse monumenten zwaaiden even open, zodat het publiek naar binnen kon. De keuze was ruim; zo waren enkele oude kerken open, maar ook het Bakkersveer en zelfs het Zwijndrechtse gemeentehuis.

Het oude deel is al sinds 2000 een jugendstilmonument, maar het nieuwe deel is eveneens interessant. De ontvangst was hartelijk en met een gratis kop koffie waarna raadsleden een rondleiding door het gemeentehuis verzorgden.

Zij begonnen in het nieuwe deel dat zich kenmerkt door een moderne, transparante architectuur. Zo is er veel glas en zijn er veel doorkijkjes, precies een “aquarium” volgens sommigen. Verder biedt het gebouw talrijke ambtenaren flexplekken en is er een raadszaal. Die is eveneens modern, omdat daar de raad en het college gescheiden zitten, geheel volgens de nieuwste bestuurlijke inzichten.

Prettig vonden raadsleden ook dat ze nu tegenover elkaar zaten. Eveneens prettig was de mogelijkheid om vergaderingen op te nemen, maar ook voor cultuur is er aandacht. Zo hangt er hier en daar een schilderij van Willy Sluiter. Waarom nu van hem? Omdat hij vele jaren in Zwijndrecht gewoond en gewerkt heeft.

Delftse school
Ook was Sluiter bij de opening van het oude gemeentehuis in 1933. Toen was dat echter gloednieuw en dan ook gebouwd volgens de principes van de Delftse School. Zij streefde naar een architectuur die was gebaseerd op universele normen en waarden. Daarnaast wilde men de traditie van de Nederlandse plattelandsbouw in ere houden; architectuur moest ”nederig en zelfvergeten” zijn.

De vorm van een gebouw diende dan ook door zijn functie bepaald te worden. Daarom werd ook een groot onderscheid gemaakt in de vormgeving van woonhuizen (simpel en ingetogen) en publieke gebouwen als stadhuizen en kerken, die juist monumentaal moesten zijn om hun functie en hiërarchie te benadrukken. 

Het oude deel
Ook binnen het Zwijndrechtse gemeentehuis is dat zichtbaar. Zo moet men eerst twee treden bestijgen om in de raadszaal te komen en dan door opvallend grote deuren. Daarnaast werd de werkkamer van de burgemeester duidelijk herkenbaar vanaf de buitenkant; hij kreeg grotere kozijnen en uiteraard was de kamer op de hoogste verdieping.

Verder is het gemeentehuis sober gedecoreerd en kenmerkt het zich door hoge, brede ramen. Enkele hiervan zijn geschonken door lokale prominenten zoals diverse chemiefabrieken, zoutziederijen, raadsleden en politieagenten. Logisch; zij hadden ook belang bij dat gebouw. Een deel werd immers gebruikt als politiebureau en als postkantoor. Dat duurde tot de jaren 60; toen was de ambtelijke organisatie zo uitgedijd dat ze het hele gemeentehuis nodig had. Later volgde nog twee uitbreidingen, maar nog altijd ademt het oude deel de sfeer van weleer. Dat was te proeven tijdens de boeiende rondleiding.

Tekst en foto’s: Jan-Willem Schneider.

Meer over:
Cookies

Deze website gebruikt noodzakelijke cookies voor een correcte werking en analytische cookies (geanonimiseerd) om de statistieken van de website bij te houden. Marketing cookies zijn nodig voor laden van externe content, zoals YouTube-video's of widgets van Sociale Media. Zie ons cookiebeleid voor meer informatie, of om je instellingen later aan te passen.