Stolpersteine voor de familie Meyer gelegd in de Juliana van Stolbergstraat
ZWIJNDRECHT - Vandaag stond Zwijndrecht weer even stil bij oorlog; de tweede wereldoorlog om precies te zijn. Op een steenworp afstand van het gemeentehuis werden drie stolpersteine gelegd in de Juliana van Stolbergstraat. Het gemeentehuis, of liever het oude raadhuis speelde een belangrijke rol in de deportatie van de Zwijndrechtse Joden in de tweede wereldoorlog.
De struikelstenen, zoals de mooie vertaling van Stolpersteine luidt, zijn geplaatst in herdenking van de familie Hartog, vader Tobias den Hartog, moeder Judith den Hartog-Swelheim en hun zoontje Abraham Benjamin. Alle drie zijn zij in het concentratiekamp Auschwitz vermoord. De oude raadzaal was voor de Zwijndrechtse Joden de laatste plek van samenkomst voordat zij afgevoerd werden naar Amsterdam, als centrale verzamelplek richting de vernietigingskampen.
Uiteindelijk kwam één inwoner terug; de vader van Frans Meijer, die nu voorzitter is van de stichting Stolpersteine Zwijndrecht. Samen met Kees Popijus en Margo Bijl vormen zij het stichtingsbestuur, die zich inzet voor de plaatsing van de Stolpersteine in Zwijndrecht. Het levensverhaal en meer informatie staat te lezen op de website van stichting Stolpersteine Zwijndrecht.
Na de legging om negen uur in de ochtend door Gunther Demnig, de kunstenaar die in 1996 dit project startte, waren er toespraken door Frans Meijer en burgemeester Dominic Schrijer. Ook waren er de kinderen van de Julianaschool aanwezig. De Julianaschool is gevestigd aan de Juliana van Stolbergstraat. Groep 7 en 8 zijn bezig met projecten rondom dit thema. Leerlingen van beide groepen droegen gedichten voor en legden bloemen bij de drie stolpersteine.
Na de legging, toespraken en bloemlegging werd er een moment stilte gehouden ter herdenking en overdenking. Het was een druk bezochte bijeenkomst die eindigde in de oude raadzaal. Hoe wrang dit ook was, aangezien dit de laatste plek was waar de herdachten levend in Zwijndrecht hun laatste uren doorbrachten, symbolischer kon het bijna niet. In deze zaal hangt namelijk de plaquette ter herinnering aan hen die werden gedeporteerd.
Om en nabij tachtig mensen namen deel aan de bijeenkomst, die droog weer trof waarbij met eerbied stil gestaan werd bij de vervolging van allen die gedeporteerd werden in de tweede wereldoorlog. “Tot nu toe zijn er zo’n 57.000 stolpersteine gelegd ”, sprak burgemeester Schrijer; “voordat alle stenen voor de slachtoffers zijn gelegd zijn we nog een tijd bezig”. Hij bedankte de leerkrachten en de kinderen die in hun vakantie aanwezig waren bij de ceremonie. “Hiermee wordt de verbinding gemaakt naar de toekomst voor de nog te leggen stenen zodat dit gebeuren nooit wordt vergeten.”
Burgemeester Schrijer merkte ook nog op dat hij met de stichting bezig is een plek te zoeken in het oude raadhuis voor een meer permanente tentoonstelling of aandachtspunt rondom dit thema. Concreet werd daar nog geen mededeling gedaan, maar hij had daar al ideeën over. Op de website van stichting Stolpersteine staat tal van informatie te lezen. Gunther Demnig legt vandaag ook weer stolpersteine in Dordrecht, morgen Rotterdam daarna Schiedam en zo vormen de stolpersteine een soort lint door Europa wat ooit begonnen is in Berlijn-Kreutzberg.
Foto stolpersteinen © Wim de Witte.
