Proefdraaien met sociale wijkteams: ‘We moeten het samen doen’
ZWIJNDRECHT - Samen met haar sociale partners Vivenz, Diverz en de Zichtbare Schakels bouwt de gemeente, in de wijken Kort Ambacht en Noord, ervaring op met zogenoemde sociale wijkteams. Kwartiermaker Ineke Hopmans en maatschappelijk werker Gijs ’t Hart vertellen wat wijkteams doen.
‘Wijkbewoners kunnen bij een sociaal wijkteam terecht met allerlei vragen en ideeën over wonen, welzijn en zorg’, zegt Gijs ’t Hart. ‘Denk aan vragen als: Heb ik recht op toeslagen? Hoe kom ik in aanmerking voor de voedselbank? En hoe kan ik mijn buurvrouw die geen hulp wil maar het zichtbaar wel nodig heeft helpen?’
Maar ook mensen met voorstellen over bijvoorbeeld het schoonhouden van straten, het voorkomen van overlast of het activeren van jongeren zijn, volgens Gijs welkom bij het wijkteam. Net als mensen die vrijwilligerswerk willen doen of behoefte hebben aan meer contact, maar niet weten hoe ze dat moeten organiseren.
Daarnaast is het wijkteam de toegangspoort tot specialistische hulp. De wijkwerkers zijn ekend met alle zorg- en welzijnsorganisaties in Zwijndrecht, zoals organisaties die huishoudelijke hulp bieden of dagbesteding, het Centrum voor Jeugd en Gezin (CJG) of de ggz.
Een probleem staat zelden alleen Sinds 29 oktober jongstleden zijn de wijkteams vanuit de wijkbuurtcentra actief. In een team zitten maatschappelijk werkers, opbouwwerkers, verpleegkundigen en een aantal geschoolde vrijwilligers; gastvrouwen waar wijkbewoners hun hulpvraag kunnen melden. Je ziet nog vaak dat organisaties elk vanuit hun eigen vakgebied aan een oplossing werken. Maar we moeten mensen juist in z’n totaliteit ondersteunen, omdat er vaak meerdere problemen tegelijk spelen. Door bijvoorbeeld huisvestingsproblemen, opvoedingsproblemen, financiële of psychische problemen aan elkaar te koppelen en samen op het zelfde moment aan te pakken, bereik je meer.
Breed wijknetwerk
Sinds de zorg- en welzijnsorganisaties in Zwijndrecht samenwerken in Vivera is de ‘verbrokkeling’ tussen organisaties minder, zegt Gijs. Met de inzet van sociale wijkteams wordt nog een stap vooruit gezet. ‘Het wijkteam draagt eraan bij dat verschillende partijen in de wijk met elkaar naar oplossingen zoeken. Met die partijen bedoel ik niet alleen de huisarts, de woningbouwvereniging, de wijkverpleging en bijvoorbeeld het maatschappelijk werk. Ik doel ook op buren, familie en vrijwilligersorganisaties.’
Rol van familie en vrijwilligers
Ineke benadrukt dat die rol van familie, buren, mantelzorgers en vrijwilligers groter wordt, omdat de overheid steeds meer een faciliterende rol aanneemt. Natuurlijk moeten mensen hieraan wennen, maar velen zien ook welke ruimte het schept voor eigen initiatief. ‘Een vader uit Kort-Ambacht bijvoorbeeld, die op woensdagmiddag voetbalklasjes in de wijk organiseert voor de jeugd. Dat is een initiatief dat veel betekent voor de sociale samenhang en de leefbaarheid in de wijk. Als wijkteam kun je dit alleen maar toejuichen.’
Voorkomen is beter dan genezen
Via de wijkteams zoeken gemeente en maatschappelijke organisaties naar de eigen kracht van wijken en haar inwoners. ‘Hoe zich dat ontwikkelt, merken we het komende jaar’, zegt Ineke. Want volgens haar bestaat er geen blauwdruk voor de juiste aanpak. ‘Sociale wijkteams kun je beschouwen als de ‘ogen en oren van de wijk’. Dus waar we zeker op inzetten, is het voorkomen van (grotere) problemen. Dit kan bijvoorbeeld door oog te hebben voor mensen in je buurt, maar ook door te luisteren naar de vraag achter de vraag.’ Volgens Ineke zullen de wijkwerkers zichtbaar en belangstellend in de wijk aanwezig zijn en de inwoners kennen. De teamleden zullen gesprekken met wijkbewoners aanknopen om te achterhalen of en waar dingen niet goed gaan. Ineke benadrukt dat het wijkteam ook bij het opsporen van problemen uiteindelijk een ondersteunende functie heeft.
Wijkcentrum is de ontmoetingsplek
Volgens Gijs is het belangrijk dat het wijkcentrum, de thuisbasis van het wijkteam, weer een toegankelijke contactplek wordt waar alle wijkbewoners terecht kunnen met persoonlijke hulpvragen én goede ideeën voor de wijk. ‘Mijn ervaring is dat mensen vaker met oplossingen komen dan met problemen. Want mensen hebben meestal al lang nagedacht over hoe iets beter kan. Waar het om gaat is, dat het wijkteam die oplossing mede helpt realiseren. Het is onze taak om faciliteiten te bieden en belemmeringen weg te nemen. Zo zie ik onze rol: belangrijk, maar bescheiden. Want we moeten het echt met z’n allen moeten doen.’
Loop eens binnen voor vragen aan het sociaal wijkteam
• Sociaal Wijkteam Noord, wijkcentrum Xiejezo, Grote Beerstraat 10, 3331 TB, Zwijndrecht. Welkom op woensdagmiddag 13-16 uur, donderdag- en vrijdagochtend 9 tot 12 uur.
• Sociaal Wijkteam Kort Ambacht, K.A.Z. gebouw Diverz, Karel Doormanlaan 66, Zwijndrecht. Welkom op dinsdag-, woensdag- en vrijdagochtend van 9 tot 12 uur.
