Nieuwjaarstoespraak burgemeester Scholten

ZWIJNDRECHT - De nieuwjaarstoespraak van burgemeester A. Scholten, gehouden op 7 januari 2009 om 20.00 uur:

ik wens u allemaal een heel gelukkig 2009. En daarbij hoort goede gezondheid, voorspoed en al wat wenselijk is.

Met u allen ben ik verbaasd over de metamorfose die De Uitstek heeft ondergaan. De balletschool van Anneke IJpelaar, de muziekschool To Be en de Linedancers kunnen hun activiteiten probleemloos voortzetten. Ik feliciteer Piet en José de Bruin met “Festino!”. In het project Euryza krijgen we een nieuwe theaterzaal met een andere formule dan de oude Uitstek. Tot die tijd zal dit gebouw met het ondernemerschap en het gastheerschap van de familie De Bruin nog veel betekenen voor onze inwoners.

Wij zijn als gemeentebestuur en gemeenteraad alweer gewend aan ons nieuwe gemeentehuis.
Een modern transparant en toekomstbestendig gebouw dat ruimte biedt aan kwalitatief hoogwaardige dienstverlening. Veel bezoekers moeten we er nog op wijzen dat ze zelf een kopje verse koffie kunnen pakken en comfortabel kunnen wachten tot ze aan de beurt zijn. Wat een verschil met twee jaar geleden toen je voor de zomervakantie nog bij de afdeling burgerzaken buiten op de Burgemeester de Bruïnelaan een rij wachtende mensen kon tegenkomen. Na de vorstperiode wordt weer gewerkt aan het nieuwe Raadhuisplein. Als alles klaar is zal onze Commissaris van de Koningin in april het nieuwe gemeentehuis officieel openen.

De laatste maanden worden we beheerst door de kredietcrisis. Geen dag, geen krant, geen radio en televisie, zonder dit thema.

Ook aan onze gemeente gaat de crisis niet voorbij. De vraag naar nieuwe woningen is geminimaliseerd en de uitbreiding van Walburg is even bevroren. Winkelcentrum Walburg is nog steeds één van de best renderende winkelcentra van Zuid-Holland. Iedereen begrijpt dat daar een keer in geïnvesteerd moet worden om het ook in de toekomst die positie te laten houden. Bovendien is het een uitdaging om al die mensen die nu nog in te groten getale hun bestedingen buiten onze regio doen, hier een volwaardig koopcentrum te geven. Met de grondopbrengsten van Walburg kunnen we weer investeren in andere niet rendabele projecten. Maar ook een aantal van die projecten ligt even stil.

Voor onze ambtelijke organisatie betekent dat een heroriëntatie op ons takenpakket. Medewerkers die zich bezighouden met beleid en projecten die mogelijk voorlopig niet gerealiseerd kunnen worden, zullen anders worden ingezet. Onze gemeentesecretaris heeft dit maandag treffend verwoord in zijn nieuwjaarstoespraak voor ons personeel.

Op het gebied van financiën hebben we een moeilijke periode achter de rug. Er wordt fors geïnvesteerd, de lopende exploitatie kwam onder druk en er is bezuinigd. Dat leverde terecht veel vragen en scepsis op. We mogen ons gelukkig prijzen dat we de financiën nu goed op orde hebben. En dat geldt ook voor ons risicomanagement. We vallen beslist niet bij de eerste tegenwind of recessie om. Juist in deze tijd van financieel wantrouwen zijn we ons als openbaar bestuur er ten volle van bewust, dat we onze financiële middelen op een verantwoorde wijze moeten inzetten. Want we blijven verantwoord investeren in voorzieningen: zowel in de buurthuizen, (net af is Nederhoven Driekwart), als in levensloopbestendig wonen (IJsvogelplein, Cannenburg). In Heerjansdam is de renovatie van de Sporthal afgerond en werken we verder aan het Educatief Plein. Twee jaar lang heeft de Julianaschool last ondervonden van de bouw van ons nieuwe gemeentehuis. Het wordt nu tijd dat we dat omdraaien en wij last gaan krijgen van de verbouwing en uitbreiding van de Julianaschool.

Ook een hele positieve ontwikkeling in deze veranderde economische tijd is dat we op het juiste moment hebben doorgepakt in onze regionale samenwerking. Als Drechtstedengemeenten staan we samen sterker. De Sociale Dienst Drechtsteden bewijst dat samenwerking efficiënter en beter kan. En verrassend snel hebben de aangesloten gemeenten zich gevonden in uniformering van sociaal beleid.
De oprichting van het Service Centrum Drechtsteden vorig jaar is de grootste ambtelijke reorganisatie die we in jaren mede gemaakt hebben. Vele honderden medewerkers uit zes gemeenten zijn hierbij betrokken. De regionale samenwerking krijgt op die manier een heel concrete invulling, waarbij kwaliteitswinst voor onze inwoners gepaard moet gaan met efficiencywinst voor gemeenten.

De samenwerking in de Drechtsteden is met de discussie over de Regionale Ontwikkelingsmaatschappij Drechtsteden, de ROM-D, volwassen geworden. In december heeft de Drechtraad, ons regionaal parlement, een onomkeerbaar besluit genomen. Gemeenten binnen de Drechtsteden zijn het onderling eens geworden over de economische koers van onze regio. We vinden dat omdat een sterke regio Drechtsteden moet kunnen concurreren met andere sterke regio’s. Een regio die aantrekkelijk wordt voor bedrijven van buiten de regio. En dat is wat anders dan het verplaatsen van bedrijven van de ene gemeente naar de andere binnen de Drechtsteden.

Zonder die Drechtraad waren we beslist niet zo ver geweest met onze regionale samenwerking. Dat debat over de ROM-D ging werkelijk ergens over. Gemeenteraadsleden in de Drechtsteden zijn een niet te onderschatten machtsfactor tegenover het Drechtstedenbestuur en de individuele colleges van burgemeester en wethouders. Het is juist de Drechtraad die begrijpt dat lokale autonomie soms ten koste mag gaan van het lokale belang. Van het Drechtstedenbestuur heb ik de opdracht gekregen een commissie te vormen die opnieuw gaat kijken naar de verhouding tussen de bestuursorganen binnen de Drechtsteden. Ik zie dat als een belangrijke uitdaging om draagvlak en democratie te versterken.

Naast de samenwerking in de Drechtsteden werken we samen met Hendrik-Ido-Ambacht op de schaal van de Zwijndrechtse Waard. Die samenwerking krijgt zichtbaar vorm in één brandweerorganisatie die medio dit jaar gerealiseerd kan worden. Ook op het gebied van het onderwijs, theater en zwembaden onderzoeken wij de samenwerking. Tot nu toe beperkt die samenwerking zich tot het niveau van de beide gemeentebesturen. Hier ligt ook een belangrijke uitdaging voor de beide gemeenteraden. In overleg met de griffie en het presidium van onze raad zou ik een structureel overleg met de gemeenteraad van Hendrik-Ido-Ambacht willen bevorderen. Het dualisme biedt ook hier schitterende kansen voor het verbreden van draagvlak bij de bevolking in de Zwijndrechtse Waard en voor herziening van onze voorzieningenstructuur.

Zoals de Brandweer samen gaat werken, zo werkt al geruime tijd het politiecluster in de Zwijndrechtse Waard. Diverse veiligheidsmonitoren laten voor Zwijndrecht een positieve ontwikkeling zien ten aanzien van de vermindering van de criminaliteit. De schade die we vaststellen na de jaarwisseling is elk jaar onacceptabel hoog, maar dit jaar niet meer dan vorig jaar. Negatieve uitschieters zijn Heerjansdam en in mindere mate het winkelcentrum Oudeland in Zwijndrecht. De schade in Heerjansdam aan de Kromme Nering in het centrum van het dorp bedraagt € 50.000,-. Met illegaal vuurwerk zijn de in december geplaatste electriciteitskasten voor de markt opgeblazen. Veel oudere inwoners in de omgeving van de oude kerk in Heerjansdam hebben angstige momenten beleefd onder het vuurwerkgeweld. Onze politie is druk bezig met een buurtonderzoek dat moet leiden tot het aanhouden van verdachten. En natuurlijk weten heel veel mensen in Heerjansdam wie hiervoor verantwoordelijk zijn. Ik roep ook getuigen van vernielingen op om zich actief te melden. Ik vind het onacceptabel dat vernielingen en geweld rond de jaarwisseling niet hebben geleid tot aanhoudingen. Als er geen pakkans is blijven relschoppers oud en nieuw zien als een vrijbrief om ongelimiteerd rotzooi te trappen. In de districtsdriehoek zal ik in die zin pleiten voor een aanpak die niet alleen gericht is op het beheersen van geweld, maar die ook opsporing en vervolging van geweld centraal zet.

Dames en heren, we leven in een tijdperk waarin de overheid haar taken meer en meer met anderen uitvoert. Niet altijd heeft de gemeente nog de regie in handen. Ik noemde zojuist het toenemend belang van de regionale economie door de Drechtsteden. Vaak wordt de regie gedeeld met belangrijke partners zoals de woningbouwverenigingen. Dat zien we bij de ruimtelijke ordening en de openbare ruimte. Zwijndrecht heeft zich ontwikkeld als een gemeente die wil regisseren en investeren in partnership. Dit geldt ook voor onze relaties in wijken en buurten. Deze collegeperiode zijn innovatieve en prestatiegerichte relaties geïntensiveerd met wijkplatforms, buurten en vrijwilligersorganisaties. Zij vervullen een belangrijke rol als cement in de sociale cohesie binnen de gemeente en haar diverse gemeenschappen.

Zwijndrecht koerst op een hechte civil society. Waarin het goed en veilig wonen, werken en recreëren is. Met een hoogwaardig voorzieningenniveau, heel dicht in de buurt of op een aanvaardbare afstand. Dat kan alleen als we ons gezamenlijk inspannen, en het beste uit onze organisaties weten te halen.
 
En de economische crisis vraagt om creatief denken en praktisch handelen. Als gemeentebestuur zijn we aanspreekbaar op goede ideeën, nieuwe initiatieven en ondernemerszin. Laat 2009 het jaar zijn waarin in onze gemeente zichtbaar is waar Zwijndrecht voor staat: als een zelfverzekerde, professionele partner ten dienste van de gehele gemeenschap.