Het verhaal van Kapitein Rietbergen wordt in januari verteld in de bibliotheek
ZWIJNDRECHT - In de afgelopen maanden zijn er straatnamen bij gekomen. Iedere straatnaam kent zijn geschiedenis. Sommige straten die al langer bestaan zijn zo ingeburgerd dat je niet eens meer naar de geschiedenis kijkt of de achtergrond weet. De Pieter d’Hont fontein is gelegen op het Pieter d'Hont plein, het Jeanne Berkelaar Park ligt aan de Willem van Oranjelaan waar zij, verzetsstrijder, vlakbij gewoond heeft. Voordat deze namen onthuld werden kwamen we een andere straatnaam op het spoor waarover een boek geschreven werd. De kapitein Rietbergenflat. Het boek, geschreven over Kapitein Rietbergen, is van de hand van zijn kleinzoon Stef Rietbergen. Binnenkort geeft hij daar in januari een lezing over in de bibliotheek.
Verhaal
Stef Rietbergen kwam het verhaal van zijn opa op het spoor na het vinden van een kistje. Zijn moeder was overleden en zoals dat dan gaat moeten er spullen opgeruimd worden. Waaronder het kistje waar zich de basis van het boek uit tevoorschijn kwam. De Tweede Wereldoorlog heeft in vele gezinnen zijn sporen nagelaten en dat is de periode waar de geschiedenis zich afspeelt. Over de oorlog werd thuis niet gesproken, vertelt Stef ons. Mijn vader kon er niet over spreken en werd emotioneel als het over die periode ging. Zijn vader, Kapitein Rietbergen, was omgekomen in de oorlog. Hij was kapitein op de grote vaart. Zoals Stef de geschiedenis kende, was opa overleden in Buenos Aires en daar begraven.
Koopvaardij
De geschiedenis van de grote vaart, de koopvaardij, is voor velen onbekend, vertelt Stef. Gedurende de Tweede Wereldoorlog werden alle schepen door de regering gevorderd. Met het invoeren van de vaarplicht op zes juni negentienvijftig, afgekondigd door koningin Wilhelmina, vallen plots tweeëndertig duizend opvarenden van één van de grootste koopvaardijvloot onder het gezag van de regering. Een periode die duurt tot en met twee maart negentien zesenveertig. Kapitein Rietbergen was daarmee één van hen die dus later dan de bevrijding pas hun vrijheid terugkregen. Kapitein Rietbergen was toen al overleden, achtentwintig februari negentien eenenveertig.
Verhaal
Met het openen van het kistje kwam de rouwkaart naar boven, maar ook een foto van Kapitein Rietbergen en een Canadese soldaat, Larry Richmond. Het verhaal van het overlijden in Argentinië blijkt niet te kloppen en voor Stef is dat dan ook het startpunt om toch eens achter de geschiedenis van zijn opa te komen. Net als vele kinderen van getraumatiseerde oorlogsouders wil hij toch wel weten hoe het echte verhaal in elkaar zit. Stef is in zijn werkzame leven uitgever geweest van het dagblad Trouw , wat als verzetskrant is ontstaan, en vanuit die achtergrond nog eens extra geïnteresseerd in zijn eigen familiegeschiedenis. Hij stuit daarmee ook op de onbekende geschiedenis van de koopvaardij in de Tweede Wereldoorlog die ruim onderbelicht is.
Kapitein Rietbergen
Als kind is hij wel in Zwijndrecht geweest bij de onthulling van de straatnaam van de Kapitein Rietbergenflat. Bij de zoektocht naar de achtergronden over zijn opa treft hij dan ook de officiële brief van de gemeente Zwijndrecht die om toestemming vragen voor het gebruik van de naam. Nu blijkt dat Zwijndrecht de enige gemeente in Nederland is waar zijn opa een eigen straatnaam heeft, een unicum dus. Zelf heeft Stef nog een straatnaambordje uit Zwijndrecht verworven toen er aan de flat en de straat gewerkt werd. Dit alles door de contacten die hij bij het werk voor zijn boek verwierf. De gemeente Zwijndrecht heeft daarvoor toestemming verleend aangezien het naambordje niet meer gebruikt zou worden.
Geschiedenis
Kapitein Rietbergen blijkt niet in Buenos Aires overleden te zijn, om onduidelijke redenen was dit een fake bericht. Kapitein Rietbergen blijkt in Liverpool begraven te zijn. Dankzij de foto met de Canadese soldaat Larry Richmond die bevriend was geraakt met Kapitein Rietbergen werd duidelijk waar hij begraven was. De hele geschiedenis staat mooi beschreven in het boek. Stef is nu een paar keer naar Liverpool gereisd en heeft ondertussen een zeer bijzondere band met die stad. Hij heeft Liverpool nu in zijn hart gesloten. Voetbalfan als hij is, zowel Liverpool als Feijenoord, is het bekende lied ; you’ll never walk alone, een lied met een diepere betekenis.
Tentoonstelling
Door alles wat Stef heeft uitgevonden is er voor hem niet alleen een familiegeschiedenis opengegaan maar ook die van de koopvaardij. Recent onthulde burgemeester Carola Schouten een plaquette bij het herdenkingsmonument de Boeg in Rotterdam. De aandacht voor de koopvaardij kreeg en krijgt plaats, waaronder natuurlijk Kapitein Rietbergen, aandacht in het Katwijks museum met een tentoonstelling: Varen voor vrijheid. Zwijndrecht en Katwijk hebben middels Willy Sluiter sowieso een verbinding met exposities over en weer van zijn werk. De tentoonstelling Varen voor vrijheid is nu verlengd en het museum verzorgt rondleidingen maar geeft ook toegang tot een databank voor wie op zoek is naar zijn/haar familiegeschiedenis rond de koopvaardij.
Vos en van der Leer
Het boek is in eigen beheer uitgegeven en is grafisch vormgegeven door Daan Rietbergen, achterkleinzoon van Kapitein Rietbergen. Stef heeft het boek geschreven in vijf jaar en is daarmee aan de slag gegaan met zijn eigen verwerking van het oorlogsverleden, wat hij niet kende. In Liverpool heeft hij een als het ware magische plek gevonden door zijn opa en is de verbinding niet alleen door het voetbal of de Beatles maar door alles wat de zoektocht naar opa openbaarde. You’ll never walk alone en Get back van de Beatles hebben voor hem nu een diepere betekenis. Het boek is in Zwijndrecht te verkrijgen bij Vos en van der Leer of via Stef, s.rietbergen@planet.nl, ook met de historische vereniging heeft Stef contact gelegd. Het boek leest als een avonturenverhaal en is zeker indrukwekkend te noemen zijn de reacties. Het is een echt verhaal en sinds alle openbaringen heeft dat Stef tot ambassadeur van Zwijndrecht gemaakt
 | BeantwoordenDoorsturen Reactie toevoegen |
