Daan Spanjersberg (VVD): “Ruimere winkeltijden, buurgemeenten hadden statushouders moeten opvangen”
ZWIJNDRECHT - De gemeente Zwijndrecht krijgt de komende tijd te maken met torenhoge bezuinigen. De vraag is hoe gemeenteraadsleden deze gaan invullen. Om een antwoord te krijgen had Zwijndrecht.net een interview met de fractievoorzitter van de VVD, Daan Spanjersberg. Het interview vond plaats op de hoogste etage van een torenhoge flat met een prachtig uitzicht op de Volgerlanden van de naburige gemeente Hendrik-Ido-Ambacht. Een gesprek over (lastige) dossiers als: ondernemerschap, bezuinigingen, asielopvang, woningbouw, samenwerking met Ambacht en het raadsprogramma.
Snelle carrière
Daan Spanjersberg is betrekkelijk nieuw in de Zwijndrechtse politiek. Hij maakte snel carrière binnen de lokale VVD. “Na ruim 20 jaar in België te hebben gewoond, besloot ik me in 2021 verkiesbaar te stellen voor de raad. Lokale politiek spreekt mij aan: als ik voor mensen waar ik woon en met wie ik omga wat kan betekenen, vind ik dat leuk. De selectiecommissie plaatste me op nummer twee van de kieslijst. Robert Kreukniet was de fractievoorzitter, maar hij werd wethouder; dus werd ik zijn opvolger…Het is heel snel gegaan. Maar ik heb geen ambitie om wethouder te worden, ik ben te oud (68 jaar) en ben met pensioen. Ik ga in deze levensfase niet meer zo hard werken, want ik ben me er van bewust dat het wethouderschap heel erg hard werken is.”
Daan: "Na hard werken met pensioen, geen ambitie voor wethouder"
Hij al sinds 1981 lid van de VVD. “Ik had namelijk ondernemersbloed en dan kom je al gauw bij de VVD terecht. Maar eerlijk gezegd: ik kijk nu wel iets anders tegen de Haagse politiek aan dan destijds. Bolkestein heeft me toen heel erg bekoord.” Zijn ondernemersbloed blijkt uit het feit dat hij van 1981 tot 2013 eigenaar was van 16 vestigingen met fysiotherapie. In zijn militaire diensttijd begon hij te werken als fysiotherapeut en is in de sector verder gegroeid.
Tijdens het gesprek kijken we terug en naar de toekomst. In het algemeen is Spanjersberg tevreden over de uitvoering van het huidige raadsprogramma. Hij vindt dat sommige dingen goed gelukt zijn, zoals de handhaving, want “we zijn van twee naar negen Boa’s gegaan. En er zijn goede afspraken met de politie gemaakt, want de toenemende criminaliteit moet goed aangepakt worden.”
Meer ruimte middenstand: meer zondagopeningen, groot restaurant Watertoren
Een ander aandachtpunt van de VVD in het raadsprogramma is om het ondernemerschap sterker te maken. “Dat is ook gelukt, want er komt geen betaald parkeren bij Walburg.” Maar tevreden is hij nog niet. Zo is hij voorstander van ruimere openingstijden voor winkels op zondag en andere feestdagen dan nu het geval is. “Binnenkort komen we met een motie samen met ABZ om bepaalde dagen gewoon vrij te laten om open te zijn. Vanuit de Walburg ondernemers is deze vraag opgeworpen,” vertelt de VVD’er.
Verder is hij als ondernemer een sterk voorstander om bij de Watertoren een groot restaurant te vestigen. “Dat is een fantastische plek! De omwonenden willen dat ook. Dan moet je wel zorgen voor parkeergelegenheid en voor goede toegangswegen. Misschien is de aanleg van een parkeerdek ook nog een optie. Verzin wat! Zet er wat moois neer, hoeft niet klein te zijn,” aldus een enthousiaste Daan. Hij wil er geen woningen, bedrijven of kantoren.
Problemen zorg
Spanjersberg geeft aan dat andere punten uit het raadsprogramma beter moeten. Zo is de zorg een probleem: er bestaat een tekort aan twee huisartsen, zodat 2700 inwoners geen huisarts hebben. “Ook de jeugdzorg is een zorg: in enkele jaren is de vraag verdrievoudigd. Dat komt omdat we veel inwoners in lagere sociale klassen hebben. Maar het aanbod om jeugdzorg te geven is flink gestegen. Er zijn veel instanties die jeugdzorg aanbieden: zo’n 200. Dat moeten we naar 30 terugdringen. Regionaal gaan we daar op sturen. Onze wethouder zit daar boven op.” Over de wethouder gesproken: de VVD’er meldt dat wethouder De Meij als bestuurder van de Sociale Dienst Drechtsteden (SDD) de Zwijndrechtse raad direct zal informeren over de zorgelijke situatie bij de SDD. Een aantal medewerkers van de SDD gaf onlangs in een anonieme brief dat er bij bedrijfscultuur in de SDD sprake van een angstcultuur en wantrouwen.
Lastige dossiers
Onderwerpen die de laatste tijd in de publiciteit kwamen waren: de bezuinigen, de asielzoekers en de woningbouw. Hoe denkt de VVD-fractievoorzitter daarover?
1. Bezuinigingen: ontzie bewoners
De gemeente moet de komende jaren vele miljoenen bezuinigen, terwijl de buurgemeente Hendrik-Ido-Ambacht dat niet hoeft. Hoe komt dat?
Spanjersberg: “Zwijndrecht doet niets verkeerd. We hebben wel veel minder geld dan Ambacht, omdat het opleidings- en sociale niveau in Zwijndrecht lager is. Verder hebben we te maken met een slappe bodem. We hebben zo’n 350 km aan rioleringsbuizen en door de slappe bodem zakken ze weg of breken ze. In dit herstel gaat miljoenen zitten. En daar krijgen we geen extra geld voor, terwijl het Rijk aan de wat grotere gemeenten dit geld wel geeft. De verdeling vanuit het Gemeentefonds is daarom echt oneerlijk.”
“We moeten vanaf 2026 nog ergens € 11 tot 12 miljoen aan bezuinigingen vinden. In principe moet dit geld vanuit Den Haag komen, maar ik zie nog niet veel beweging. We moeten daarom zowel gaan bezuinigen als gaan snijden in de dienstverlening. We willen immers een sluitende begroting. Anders zet de provincie Zuid-Holland als toezichthouder flink het mes in onze begroting.” Hij begrijpt daarom ook niet waarom ABZ tegen de begroting van 2025 heeft gestemd, want dan “worden we echt een artikel 12 gemeente en komen we onder curatele van de provincie.”
Tegelijk wil de VVD’er bij de bezuinigingen de inwoners zoveel mogelijk ontzien. “Zo willen we de ozb voor met name de niet-woningen wat meer verhogen dan de ozb-woningen.” Lachend: “Ja, dat voelt een beetje niet VVD aan, maar het voordeel van de ondernemers is dat zij niet veel door bezuinigingen worden getroffen.” Verder: “We hebben er ook mee ingestemd om de kortingen op subsidies voor de kleine verenigingen te verminderen.”
Ook vindt hij dat je als gemeente niet kunt bezuinigen op de uitgaven voor het zwembad De Devel. “Het bezoekersaantal neemt toe, er zit groei in. Nu betaal je voor een los kaartje € 6, als je het rendabel wil maken kost zo’n een bezoek € 30! Dat ga je dus niet redden! Dit kost geld en heb je er dat voor over? De gemeente betaalt nu € 1,2 miljoen per jaar aan dit zwembad en de VVD wil dit zo houden. Uit onderzoek blijkt namelijk dat 90% van de inwoners graag een zwembad in hun gemeente hebben.”
2. Asielopvang: intentie-akkoord uitgevoerd, was niet succesvol
De opvang van asielzoekers heeft bij een deel van de Zwijndrechtse bevolking tot grote kritiek geleid. Uiteindelijk heeft de gemeenteraad ingestemd met de opvang van 300 asielzoekers in het ARA-hotel door het Centraal Orgaan Asielzoekers (COA). VVD-wethouder Robert Kreukniet is hier ook een voorstander van. Hoe kijkt de VVD-fractievoorzitter tegen dit besluit aan?
Spanjersberg: “Wij waren aanvankelijk voor maximaal 200 asielzoekers. Dat was toen de opgave die we hadden. Daarom zijn we niet blij met de 300, die er nu zijn. Dit aantal was nodig om de businesscase tussen COA en ARA sluitend te krijgen. We zagen dat we geen meerderheid met ons standpunt hadden. Daarom hebben we gevraagd om een aantal voorwaarden alvorens akkoord te gaan. Zo zouden we het nog een half jaar aankijken en dan zouden zich geen grote incidenten mogen voordoen. Achteraf gezien gebeurde er heel weinig.”
“Verder stelden we voor om met buurgemeenten een uitruil maken. In de zin van: als Zwijndrecht vangen we meer asielzoekers op, dan hoeven wij minder statushouders te plaatsen. Er kwam daarom een intentie-akkoord, waarin het college toezegde zijn uiterste best te doen bij omliggende gemeentes."
Verontwaardigd: “Onlangs vroeg ik nog naar de stand van zaken en kreeg als antwoord: we hebben het geprobeerd, maar het is niet gelukt. Ja, ik vind dat te kort door de bocht en een te gemakkelijk antwoord. Deze gesprekken kosten veel energie van ambtelijke organisatie. Daarom ben ik oprecht teleurgesteld: het is een soort worst, die voor je neus wordt gehouden. We gaan dit dus niet meer doen. Na drie jaar is het AZC verhaal met opvang in Zwijndrecht afgelopen. Nee, dan gaan we geen boten meer huren,” aldus een gedecideerde VVD’er. “Dan komt er gewoon weer een ARA-hotel. We hebben hier nergens een plek voor asielzoekers.”
3. Woningbouw: meer middensegment
Als het gaat om de woningbouw is de VVD sterk voorstander om bouwen in het middensegment. Spanjersberg: “We willen geen extra sociale woningen, want die hebben we al veel in vergelijking met andere regiogemeenten. Ambacht zit nog maar op 13% en wij op 30%, dat is een groot verschil. Ambacht is daarom aan de beurt om meer sociale woningen te bouwen. De vraag is hoe de doorstroming van sociaal naar middensegment als gemeente wil bevorderen. Ik denk dat samenwerkingsverbanden met woningbouwverenigingen hierbij belangrijk zijn. Ook de inschakeling van coaches, die informatie geven aan de bewoners, is gewenst.”
Samenwerking met Ambacht: moeizaam
U noemde een paar keer de samenwerking met Ambacht. Hoe verloopt de samenwerking tussen beide gemeenten?
“Ik hoor dat dit erg moeizaam gaat, is er dus niet veel samenwerking. We hebben wel eens stiekem geroepen om met Ambacht te fuseren en daar ben ik een sterk voorstander van. Maar ik ben realistisch genoeg om te weten dat dit vanaf onderop niet zal gebeuren.”
Twijfel over raadsprogramma
Zwijndrecht valt op door de lage opkomst bij (gemeenteraad)verkiezingen. Hoe is dat te verklaren? Speelt de keuze voor een raadsprogramma hierbij een rol?
Spanjersberg: “Ik denk dat alles meespeelt. Kijk: met een raadsprogramma staan de kaders redelijk vast voor het college. Aan de andere kant moet je uitkijken dat je als partij je kleur niet verliest en verandert in een grijze muis. Dan wordt je een eenheidsworst. Het raadsprogramma is niet helemaal dichtgetimmerd, dus af en toe kan je je bij ‘vrije kwesties’ profileren. Deze profilering gaat gemakkelijker bij het concept ‘coalitie-oppositie.’ Ik weet nog niet of wij daarom de volgende keer weer voor een raadsprogramma zullen kiezen, want -inderdaad- het dualisme wordt bij deze constructie onvoldoende zichtbaar.”
Uitkijk op de Volgerlanden: hét (geslaagde?) samenwerkingsproject tussen Zwijndrecht en Ambacht
Foto's: Zwijndrecht.net, privécollectie Spanjersberg, gemeente Zwijndrecht
