Vroeger kon je lachen
Middenin het weiland , nou ja op de weg tussen de weilanden, stopte ik om te genieten van de mooie plek. Zeven eeuwen moet het al zo een mooie plek zijn geweest met boerderijen, huisjes en zelfs tussendoor een klooster.
Ik genoot volop zoals ik wel vaker genoten had van deze plek met rijke historie en weinig bebouwing. Ik stond stil op het begin van de avond en de draaiing van de planeet zorgde voor een prachtig plaatje met de zon aan de einder. Wie goed keek zag welke tijd het was want aan die einder stonden de windmolens aan de overzijde van de rivier.
Anders dan in de tijd na de St elizabethsvloed waar de ons zo bekende molens het landschap vormen van het werelderfgoed Kinderdijk. Daar was recent de herdenking van dit grootse gebeuren wat ook op ons landschap zo een impact had.
Molens in het landschap hebben we niet echt meer maar gelukkig is nu de actie voor de restauratie van molen Landzicht serieus opgepakt.
Als je dan in stilte na staat te denken dan dringt het geluid van de nieuwe techniek wel door, niet de windmolens aan de einder, maar de hogesnelheidstrein of intercity die voorbij raast over het tracé dat dwars door dit gebied is aangelegd en ter hoogte van de hooge nesse de tunnel induikt. Deze plek waar oud en nieuw zo samensmelten kan mij nog steeds bekoren.
De techniek van het heden maakt mogelijk wat in het verleden ook gebeurde maar op een andere schaal.We zijn gegroeid, vooruit gegaan en terwijl ik mij beweeg langs de lijnen van het door de natuur gevormde landschap van de Devel geniet ik van de nieuwe natuur.
Het pad waar ik over rijdt was vijftig jaar geleden een smal dijkje waar de boer met zijn trekker de sterkste was als deze niet met paard en wagen nog reed.
De nostalgie is het niet wat ik voel maar wel de kracht of beter de veerkracht die ik zie.Waar eerst verval het dominante karakter was zie je nu dat de veerkracht de ruimte heeft laten herleven zoals het gebied opgedroogd is na de St Elisabethsvloed.
Terwijl ik rondkijk door het gebied hoor ik in gedachten het gemopper over de veranderingen. Waarom moest de boerderij weg of het kostershuisje en hoezo mag wel een lelijk gebouw verrijzen maar mag je de boel niet gewoon modern restaureren om nog maar te zwijgen over die trein.
Dan denk ik terug aan de techniek die zo zijn intrede deed en zichzelf ondertussen heeft ingehaald. Door een vraag naar een dvd speler kwam ik in mijn archief weer van alles tegen.
Ik ben opgegroeid met de radio die er niet vierentwintig zeven was of een televisie met een enkele zender. Door de vraag naar de dvd speler ( kent u die nog) moest ik wel glimlachen. Ja ik had nog een werkend exemplaar en testte die uit met een film van Bert Haanstra uit mijn archief.
Alleen al de filmtitels brachten mij terug naar de periode waar ik opgroeide en bewust was van ons gedrag, dolkomisch, maar ook interessant. Om de dvd speler te testen pakte ik een dvd eruit over Simon Carmiggelt. De schrijver was zijdelings al deel van een onderzoek geweest waar ik mee bezig was maar deze film was toch weer even de moeite waard om te zien.
De tijdgeest was mooi want het belichtte precies een moment waarop ik in gedachten naar de omgeving had staan kijken. Alsof ik een kind was die niet beter wist.
De leegte van de omgeving viel mij op terwijl die vandaag de dag verschrikkelijk druk is. De vooruitgang was zichtbaar op een andere plek maar was ook duldbaar aanwezig. De groei naar de toekomst was aan alle kanten zichtbaar en de humor lag op straat, je moet het alleen zien.
Carmiggelt als protagonist bracht dat mooi met een stukje inzicht vanuit zijn werk en leven vastgelegd door Bert Haanstra. . De film zelf is een tijdscapsule waarbij de vraag is of je de humor van toen nu zou begrijpen. Alhoewel de werkwijze van de onderwerpen in beeld brengen nog steeds van toepassing zijn.
De stilte waar ik van stond te genieten, het geruis van de wind door struiken en bomen was nihil, werd alleen maar onderbroken door het geraas of beter geruis van de trein. De wandelaar die mij tegemoet trad met zijn kinderen groette mij vriendelijk en de visser met zijn zoon zat onverstoorbaar naar zijn dobber te kijken.
Het plaatje had zo in de film gepast want in gedachten zag ik al wat er mis zou kunnen gaan en hoe wij zouden lachen als de jongen aan de oever zou uitglijden waardoor vader in het water zou vallen. Met dat als voorbeeld ( vroeger kon je lachen) bedacht ik hoe de vorm van humor zo hier en daar veranderd is. Hoe ook het gemopper omgezet zou kunnen worden in de leuke anekdotes die het leven zo aangenaam maken.
Ja aangenaam dat is wat ik voel als ik zo in dat gebied sta te kijken en de mooie dingen zie die je eigenlijk al eeuwen kan zien.
De koster die de kijfhoekkerk inloopt en deze sluit, tevreden na een geslaagde missie voor de kerk, de nieuwe energie die in de molen Landzicht wordt gestoken en een nieuwe horizon zal gaan vormen waarbij oude en nieuwe windmolens de einder zullen sieren.
Ik zie graag de mooie dingen terug en denk ook wel vroeger kon je lachen en voel daar dan ook wel wat benauwdheid bij.
Ik kijk nog eens naar de film en zie de vele acteurs uit een ander tijdperk.
Tegenwoordig zou je die via een streaming gaan bekijken of in groots opgezette theaterproducties. De verandering heeft ons dus veel gebracht en ik denk dan niet vroeger kon je lachen nee nog steeds kan ik lachen en bulderen van de lach maar ook wel om die oude films.
Ik leg nu nog wel eens uit aan jonge kinderen hoe we dat deden zonder internet . Bandjes met bandrecorders, cassettespelers en video s en dan begin ik al gauw te grijnzen, ja vroeger kon je lachen, met een potlood een cassettebandje opwinden. Klaar zitten om een film op te nemen voordat er videotheken waren eindeloos getob tussen de verschillende systemen, haha jeugdsentiment.
Als ik dan stil sta in de natuur te kijken naar de rust en de ruimte die er nog steeds is en waar ik vroeger ook al van genoot dan ben ik een dankbaar mens klein in de wereld en het universum maar tevens een rijk mens dat ik dit kan bevatten. Ik sprak recent een in memoriam uit met als afsluiter een gedichtje van Toon Hermans en daar moest ik nu weer aan terugdenken.
Alles is heimwee
wolken en water
alles is heimwee
naar vroeger - naar later
vroeger is over
later - een ster
gisteren is oud
en morgen nog ver.
Het past goed bij wat ik zie en meemaak. Onverwacht fiets ik dezelfde route nog eens met een groepje mensen in het kader van monumentendag en vertel ze onderweg over alles wat we op onze route tegenkomen terwijl we we onderweg zijn naar de kijfhoekkerk. Flink doorrijdend vanwege ons schema beloont door het Laurens Kamerkoor wat op ons wacht. Na het concert komen we dan aan in Landzicht waar de geschiedenis in de grond zit onder de molen in de vorm van een Katholieke kapel. Waar in het gedicht van Toon al gewag wordt gemaakt van vroeger naar later is dat wel op deze plek van toepassing. De kapel en de molen wachten nu op later hoe dat er ook in de vorm uitkomt.
Zo fiets ik met mijn groepje door de eeuwen heen vertel, vraag, en komen we er met zijn allen wel achter vroeger kon je lachen, maar graag nog een keer want het was een gezellige en leuke tocht. Bij de pieterman nemen we afscheid nadat we daar ook zo fijn werden ontvangen en laten ons nog even betoveren aan het einde van de dag van de landelijke sfeer en de mooie luchten boven de Devel.
Wil je ook een keer mee op een tocht door de geschiedenis gezellig op de fiets meldt dat dan of haal een fietsroute op aan de balie van het gemeentehuis