Van watermolen tot wieleronde door Zwijndrecht
Het was alweer een tijdje geleden dat ik door het fotoarchief was “gelopen". Niet zo gek als je druk bent met een huis inrichten na een verhuizing, want dan duikt er genoeg op waar je aandacht aan moet besteden. Toch blijft er altijd genoeg wat mijn nieuwsgierigheid doet prikkelen om even op zoek te gaan naar beelden die passen bij het heden.
Deze week was dat de wielerwedstrijd die door de regio reed en een finish had op de brug. Natuurlijk ging het ook even over de naam van de brug en dat doet mij altijd goed.
In het foto archief kwam ik genoeg foto’s tegen. Feestelijke opening, muziekkorpsen die paradeerden over de brug en die foto vind ik leuk om te zien. Het verkeer stond even stil terwijl het muziekkorps in optocht richting Zwijndrecht stapte. Voor de wielerwedstrijd was de gehele brug afgezet en was er daadwerkelijk een professioneel parcours met tijdmeting neergezet. De gehele dag was de brug voor auto’s niet toegankelijk.
Zwijndrecht kende ook lang zijn eigen wielerwedstrijd waar ik even naar op zoek was in het archief. Het was niet echt een rondje door Zwijndrecht maar wel de Ronde van Zwijndrecht. In Brabant was er vaak sprake van een rondje rond de kerk maar in Zwijndrecht was dat niet het geval, ook al passeerde men op de Melkwegsingel de kerk, de huidige moskee.
Het was wel een spektakel te noemen want er was bij start en finish een echte speaker die alles aan elkaar praatte en ook de deelnemers waren gemotiveerde renners. De Laurensvliet werd vrijgemaakt en via de Melkwegsingel , Jupiterstraat en Jeroen Boschlaan werd er enorm hard gefietst voor het eremetaal. Huizen werden opengesteld voor renners en voor een dag was er de ware koorts die bij een koers hoort. Dynamiek alom zou je kunnen zeggen.
Terwijl ik gedurende de dag over de brug reed, ja natuurlijk op de fiets, was ik beslist onder de indruk van de opzet met alle apparatuur, borden en dranghekken. Binnen een dag was de brug omgetoverd tot een ware tour arena. Dat dit mogelijk was , ondanks wat gemopper van inwoners over de afsluiting, deed mij toch wel goed. Na de tour femmes was er weer sprake van een Drechtsteden evenement wat de Drechtsteden eigenlijk oversteeg .
Burgemeesters van beide gemeenten huldigden de winnaars en belichaamden samen een beetje wat in de geschiedenis door één burgemeester gedaan zou zijn. Natuurlijk bestaat de brug pas vijfentachtig jaar, dus de burgemeester die ik op het oog had zou dat nooit gedaan kunnen hebben. In zijn tijd was de fiets er nog niet en reden we met paard en wagen. Ik doel op Burgemeester Van Beveren die op het Develstein woonde. Nu fiets je zo even naar het Develstein zoals vele leerlingen uit de regio dagelijks doen maar in die periode zal dat toch een ietwat andere ambiance hebben gehad.
Langs de Develsingel zoals we die nu kennen, stond er het kasteel Develstein en een watermolen. Er zullen ook genoeg hoeves zijn geweest . De burgemeester was meer dan een burgemeester want hij was ook heer van diverse ambachtsheerlijkheden. De periode rond zestienhonderd jaar kende een ander soort dynamiek dan die we nu kennen, maar toch gebeurde er toen genoeg. De patriciërsfamilies bestuurden op een andere manier dan nu ons leefgebied en Nederland.
Families als Van Beveren, Slingelandt en De Witt maakten de historie van Nederland, Holland, vanuit deze regio. Nederland was als klein landje toch wel internationaal dominant. Als ik door Nederland reis, bezoek ik vaak de historische plekken om een gevoel te krijgen hoe dat geweest moet zijn. Ook de documentaire over de gebroeders de Witt die door Europa reisden deed mij goed. Gek hoe je in die tijd gereisd moet hebben maar ook hoe toen het internationaal geldsysteem geregeld was.
De wielerwedstrijd , de tour door Nederland, spreekt mij dan ook wel tot de verbeelding. Deelnemers uit Frankrijk, België en waar dan ook vandaan die door Nederland heen fietsen. Niet zoals ik op de fiets stap van a naar b of beter van Zwijndrecht naar Dordrecht of soms een rondje door de regio via de bruggen. Maar strak georganiseerde wielerploegen met een organisatie er achter die dranghekken, tijdopname-apparatuur en alle andere hulpdiensten die erbij horen opzetten. Het is best indrukwekkend hoe dat gaat. Ik kijk wel naar wielerwedstrijden op tv maar denk weinig na over de lokale impact die het heeft.
In de tijd van Van Beveren was de techniek van de watermolen al indrukwekkend en varen onze zeilschepen over de oceaan om edelmetaal in de wacht te slepen, of dat dan echt metaal, specerijen of wat dan ook is. Dezelfde commercie van vandaag de dag heerste er destijds, de markt was gewoon wat anders.
De watermolen staat nog steeds aan de Develsingel net als het kasteel Develstein maar in een andere vorm. De eigenaar van het woonhuis, wat de molen was, mailde mij wel eens met de vraag of deze molen ook een naam had. Ik kwam ook niet verder dan het antwoord dat dit mij niet bekend was. De naam van molens was niet vreemd. Naamgeving van straten en of gebieden of molens hebben vaak iets historisch.
De oorsprong van die namen is niet altijd duidelijk. Een mooi voorbeeld is de oorsprong van de naam Rietbergenflat die genoemd is na een kapitein op de grote vaart in de Tweede Wereldoorlog , waarover recent een boek is verschenen. Iemand die past in de geschiedenis van Nederland en in Zwijndrecht wordt geëerd. Nederland is klein, maar Zwijndrecht is wel een belangrijk knooppunt waar vaak simpel over gedaan wordt.
Van een vergeten watermolen uit vijftienhonderd tot en met de wielerwedstrijd Zwijndrecht wordt al zo'n duizend jaar beschreven dus laten we maar bescheiden trots zijn op deze plek en die we in een flits terug kunnen zien op tv vanwege de ronde van de NIBC door Nederland.
