Zwijndrecht een dorp aan de rivier

30 januari 2009 door Willem Schneider

Zwijndrecht dankt zijn naam aan de doorwaadbare plek in de rivier het Swin. De ligging van Zwijndrecht in de rivierdelta heeft altijd zo zijn voordelen gehad. Visvangst was iets dat veel voorkwam en uiteraard de scheepvaart. De rivier uit de bergen en de zee ontmoeten elkaar en daar schrijven we dan ook historie mee. Na de Elizabethvloed heeft Zwijndrecht een vaste vorm gekregen met natuurlijke grenzen gevormd door de rivieren in de Zwijndrechtse waard. De Devel is zo'n rivier die nu weer in ere hersteld wordt.

Deze Devel speelt al langer een belangrijke rol en maakte Zwijndrechts heerlijkheid tot een aantrekkelijk gebied voor de buitens van belangrijke heren zoals de burgemeester van Dordrecht van Beveren. Het waren juist deze buitenplaatsen met alle groenten en fruitteelt die het wonen hier zo aantrekkelijk maakte. Men kon er genieten van alle geneugten van het land tot aan jagen toe. De productiviteit van de Zwijndrechtse waard heeft in het begin van deze eeuw een grote vlucht genomen. De verenigde oliefabrieken van ‘van de Berg’ en ‘Jurgens’  waren de basis voor het latere Unilever, na de oorlog kwam daar ook nog eens Van Leeuwen Buizen bij en met Heerema blijft Zwijndrecht een internationale rol vervullen. Zwijndrecht heeft met zijn geografische ligging veel te verduren, maar ook te bieden zoals de eerder genoemde bedrijven al aangeven.

Met het grootste en modernste rangeerterrein van Europa is Zwijndrecht een plek waar je niet om heen kan. Wie via het spoor reist of vervoert wordt wel door Zwijndrecht getransporteerd. De HSL gaat via Kijfhoek en de havenspoorlijn of Betuweroute gaan via Kijfhoek. Naast een zegen is dan ook dit Kijfhoek een belasting binnen het Zwijndrechtse. Alle regels en wetten spelen een rol  op een dusdanig niveau dat menig bestuurder en ambtenaar zijn hoofd breekt over hoe men de regels moet toepassen of interpreteren.

Groepsrisico, veiligheidscontouren, handhaving en brandweermaatregelen: het is allemaal teveel voor de gemeente en het is dan ook de rol van provincie die het zwaarst telt. Daarin schuilt dan ook het probleem van de Blue Lagoon, de discotheek die sinds jaar en dag gelegen aan de Molenvliet vlakbij het rangeerterrein Kijfhoek ligt. Door de toename van alle verkeersbewegingen op het spoor is de risicocontour verlegd en is het groepsrisico toegenomen.

Discotheek de Blue Lagoon kan 1200 mensen herbergen en voldoet aan alle brandweervoorschriften en veiligheidseisen. Allen kunnen zij er niets aan doen dat de gevarenzone van Kijfhoek over hun gebouw is komen te liggen.
Het resultaat is dat zij dicht moeten op die plek.

De provincie en gemeente hebben in 2006 geen enkel signaal afgegeven dat er iets stond te gebeuren richting sluiten vanwege de nieuwe milieuvergunning. Natuurlijk doet de naam Kijfhoek de plek eer aan. Want zoals nu wel blijkt is het een gekijf van jewelste. Pro Rail de uitbater van het rangeerterrein onderhandelt met de eigenaar terwijl de provincie de vergunningverstrekker is en de gemeente de partij is om De Blue zoals die in de volksmond heet een andere plek te geven als ze deze willen behouden.
Het college beleed altijd die stelling maar ondernam geen actie. Aangespoord door de lokale politici is er nu een actie gestart voor een nieuwe plek voor de Blue. Zij hebben daarvoor het nieuwe medium waarop u nu leest als plek gevonden. Via de Hyves site zijn er nu al meer dan achthonderd leden die de Blue voor Zwijndrecht willen behouden. Onder die druk is het college op bezoek geweest bij eigenaar. Die weet het zelf ook niet goed meer want wat moet je als ondernemer als je klem zit tussen overheden die de regels stellen en jou als ondernemer ermee opzadelen. Gelukkig blijft hij de steun houden van de lokale politiek en de schrijvende pers.

Zwijndrecht heeft zijn theater gesloten, praat over het sluiten van het Zwembad, heeft geen zalencentra meer, heeft recent te maken gehad met het faillissement van de welzijnsorganisatie en dreigt nu ook nog de enige en goed bezochte disco te verliezen terwijl de eigenaar de Zwijndrechtse jeugd veel biedt.

De Zwijndrechtse bevolking begrijpt het niet goed, maar maakt zich wel druk om al deze zaken. Wordt Zwijndrecht weer de slaapstad waar je alleen in dure huizen kan wonen en niks kan beleven? Want dat is het scenario wat de ambtenarij en het college in allerlei nota's schrijft. Binnen de Drechtsteden, waar goed wordt samengewerkt, wordt Zwijndrecht getypeerd als suf en saai. Nu winkelcentrum Walbug zijn metamorfose niet ondergaat de komende jaren krijgen de schrijvers van die constatering gelijk. Maar wie zijn dan die nieuwe bewoners van huizen van een half miljoen die in Zwijndrecht willen komen wonen en wat trekt hun dan? Waarschijnlijk de ligging zal het antwoord luiden. Al eeuwen komen mensen van heinde en verre om hier te jagen, vissen, handelen of groenten en fruit te halen of verbouwen.

Tijdens de bouw van de HSL kwam er een donk te voorschijn die aangaf dat er 4500 voor onze jaartelling al mensen in dit moerasgebied leefden van alles wat de natuur hun toen te bieden had. Men verbleef op een donkof op de rivierduinen die toen gevormd waren.

Zwijndrecht is dus een bijzondere plaats waar veel gebeurt, maar waarvan veel mensen geen weet hebben. En al die wetenswaardigheden daar heb je dit soort columns voor. Want of Zwijndrecht nu al duizend jaar oud is of slechts 650 jaar, dat maakt niet zoveel uit, er zijn simpele wederwaardigheden en ingewikkelde kwesties die allemaal leuk zijn om te weten!

Gerelateerde wijken:
Gerelateerde straten:
Cookies

Deze website gebruikt noodzakelijke cookies voor een correcte werking en analytische cookies (geanonimiseerd) om de statistieken van de website bij te houden. Marketing cookies zijn nodig voor laden van externe content, zoals YouTube-video's of widgets van Sociale Media. Zie ons cookiebeleid voor meer informatie, of om je instellingen later aan te passen.