Het veerplein een icoon van weleer

15 januari 2018 door Chris Moorman
Het veerplein een icoon van weleer

Deze maand werden we weer geconfronteerd met hoog water. Onze waterwerken sloten als oefening en de oevers van de Maas liepen over alhoewel niet echt dramatisch. Eigenlijk zijn we dat gewend in dit gebied. We vertrouwen op de dijken en de andere waterwerken dat we onze voeten droog houden en toch mopperen we in het buitendijks gebied als de boel overloopt.

Vanuit dat perspectief kijk ik nog eens naar het Zwijndrechts gebied maar niet alleen vanuit het nu maar ook vanuit vogelvlucht naar het gebied rond de jaren dertig het moment dat we een heel andere infrastructuur hadden en alles veel meer water gerelateerd was. Ook toen werd er goed nagedacht over wat te doen met het water.

Je kan stellen dat Zwijndrecht toen nog Zwijndrecht was, het gebied van het Veerplein, omdat transport over water op dat moment nog wel een van de belangrijkste levensader was naast het spoor. Het spoor wat aantakte op het Veerplein, dat via de Rotterdamseweg zich een weg baande door en langs Zwijndrechts tuingebied, en omhoog klom naast zijn eigen remise de dijk op was van de tram.

Het Veerplein was een echt transferium een plek waar alles gebeurde. Het was een plek om te flaneren of om de overtocht te maken naar de stad, te voet met de fiets of de auto als je met veerboot ging en waar ook treinwagon's aan goederen werden overgezet. Je kon er in het luxe hotel “het Witte Paard”verblijven, of in de nieuwe winkelgalerij je vergapen of te goed doen aan alle artikelen die aangeboden werden. Zelfs het circus streek er wel eens neer.

De bedrijvigheid paste zich aan naar de tijd. Waar paard en wagen eerst de opmaat van vervoer waren kwam de automobiel ter vervanging en kwam er ook de garage met tankstation.. Het Veerplein was groen met kribben de Maas in om de stroming te ontnemen van de aanmerende pont maar ook met een inham waar de groenteveiling gebruik van had gemaakt.

Zwijndrecht had een idyllisch aangezicht. Niet zomaar een dorp aan de rivier maar een belangrijke levensader met een chique uitstraling. Ook toen het gemeentehuis er nog stond voor de nieuwbouw van de moderne winkelgalerij met zijn gebogen structuur zag het er chique uit. Een fraai gemeentehuis met alles eromheen waar keurige koetsen aan voorbij trokken. Gevels in jugendstil stijl met torentjes en gebogen daken.

Gaandeweg kreeg het Veerplein een andere uitstraling maar ook een andere functie. De tram verdween en de brug nam steeds meer de functie van de veerpont over alhoewel deze toch voor een flinke overzet bleef zorgen naar de binnenstad van Dordrecht. Met heuse slagbomen werd er zorg gedragen voor het regelen van het verkeer wat op en af ging. De veerpont zelf groeide ook van een radarpont zonder stuurhut naar dieselgestookte veerponten om de tocht vice versa goed en snel te volbrengen.

Wat was er nou mooier om aan de oevers van de oude Maas te staan en al die bedrijvigheid te bekijken. In de jaren dertig was dat een mengeling van zeilschepen die langzaam overgingen naar gemotoriseerd scheepvaartverkeer langs een groene oever gemarkeerd door iepen met een oude lintbebouwing van industrie en huizen. Zelfs de overtocht met de pont was een belevenis met het zien van de oevers en al het scheepvaartverkeer, de wachtende mensen en de diversiteit aan verkeer.

Missen we dat nu? Is het valse romantiek? Was het vroeger zoveel beter? Nee alles is anders gegroeid in tijd zoals de komst van de winkelgalerij en het benzinestation en de garage die ook al lang weer zijn verdwenen. Het kijken en flaneren langs de oever is gebleven en is zelfs mogelijk vanaf de brug tot aan het Noordpark wat vroeger niet kon. Werken langs de oever is minder geworden maar wonen des te meer.

Het is duidelijk dat de oever een aantrekkelijk gebied is gebleven aangezien er zoveel mensen graag komen wonen. Het winkelen doen we al lang anders en de romantiek blijft als je dat zo mag benoemen met alle restaurantjes en uitspanningen die er zijn gekomen. De nieuwbouw overheerst de oudbouw die we op de foto's zo mooi terugzien.

Nu praten we over Zwijndrecht 2030 en hoe zouden we het Veerplein er uit willen laten zien? Welk icoon zou daar nu een plek kunnen krijgen waar we over honderd jaar zouden kunnen schrijven. Moet het weer een mooi groen gebied worden waar het heerlijk verblijven is waar activiteiten kunnen plaatsvinden of massaal gefeest wordt zoals dat nu ook regelmatig gebeurt.

Ieder plaatje vertelt zijn verhaaltje. In de jaren dertig waren er weinig auto's en was de parkeerdruk geen punt nu vormt de auto al decennia lang een obstakel in dat gebied. Eerst de file naar de veerpont later als parkeerplek met de dito parkeerdruk. Hoe gaan we dat oplossen en vormgeven. Deze maand is er een oploop voor heel Zwijndrecht om daarover te spreken.

Mocht het bij zo een oploop net zo druk worden net zo als het voorheen dagelijks was bij de oversteek met de veerpont dan kan dat nog wat worden en zal het ondertussen al weer vernieuwde gemeentehuis te klein zijn om een ieder te herbergen. Het zou natuurlijk wel goed zijn als er veel ideeën komen over dit gebied waar al zo vaak over is gesproken en waar ook al zoveel bewoners hun best hebben gedaan om hun ideeën bij de gemeente vaste voet op de oever te doen laten vinden.

Stel je eens voor op de veerpont op de rivier waar de ondergaande zon met een gemarmermerde lucht je meevoert . Waar de oever meekleurt in een paarse gloed en de treinen van de tram glinsterend het licht weerschijnen. Het groen en de bladeren van de bomen de wind doet zingen. Waar de stemmen van de mensen klinken en je het leven hoort bruisen. Daar waar je de naam hoort klinken van waar je hoort of gaat en de torens van weleer je vervullen van rust. Dat is de plek waar je wil zijn en verblijven en daar is het leven fijn, het Veerplein.

Gerelateerde wijken:
Gerelateerde straten:

Over de columnist

Chris Moorman

Chris Moorman publiceert sinds 1977 artikelen, korte verhalen en columns en is sinds die tijd ook politiek actief binnen de regio Drechtsteden, hij is raadslid in Zwijndrecht. Deed opbouwwerk voor de kraakbond Zwijndrecht, de vereniging de Onderste Steen, woonconsumenten platform Drechtsteden en huurdersraad.

Als ondernemer is hij actief met zijn bedrijven fifth dimension en Lingam en actief voor de vereniging Piramiden en de geologische vereniging Geode. Ook is hij bekend van zijn eigen wierook lijn Chrisjewierook voor wereldvrede.

Het mondaine leven vastgelegd en de Zwijndrechtse oevers vereeuwigd
15 mrt
Het mondaine leven vastgelegd en de Zwijndrechtse oevers vereeuwigd
De bloementuinen van Zwijndrecht
17 feb
De bloementuinen van Zwijndrecht
Een echte winter hebben we niet en koud dat is het pas in Amerika
15 jan
Een echte winter hebben we niet en koud dat is het pas in Amerika
Zwijndrecht  verlicht, kom kijken en groet elkaar.
14 dec
Zwijndrecht verlicht, kom kijken en groet elkaar.
zet een kaars voor je raam vannacht
15 nov
zet een kaars voor je raam vannacht
Cookies

Deze website gebruikt noodzakelijke cookies voor een correcte werking en analytische cookies (geanonimiseerd) om de statistieken van de website bij te houden. Marketing cookies zijn nodig voor laden van externe content, zoals YouTube-video's of widgets van Sociale Media. Zie ons cookiebeleid voor meer informatie, of om je instellingen later aan te passen.