Bevroren rivieren

14 december 2012 door Willem Schneider

Vandaag is het weer zo een mooie dag . Kerst komt er aan en alle voorbereidingen gaan stap voor stap. Het is niet echt koud maar gewoon fris.
In 1929 schaatsten de mensen op de oude Maas dan moet het koud zijn geweest.
De periode dat Zwijndrecht zijn oude gemeentehuis en aanverwante gebouwen overdeed aan de heer van de Wetering die het nieuwe complex van winkels en woningen daar deed verrijzen. Dat concept is tot op de dag van vandaag actueel , hoe aardig.


Zwijndrecht werd er beter van want voor een derde was de bouw van het nieuwe gemeentehuis gefinancierd. Toch moet de kou in die periode toch wel bar en boos zijn geweest. Er waren geen overdadige voorraden  van kolen, hout of stookolie aanwezig, laat staan echt warme kleding.
Er was eerder sprake van schaarste  voor het grootste deel van de bevolking.


Toch zie je op de oude foto s mensen schaatsen en plezier hebben. In het museum van Gijn kan je zelfs de film zwaaien en zwieren gaan bekijken en zie je hoe er een oprit naar het ijs is aangelegd in Zwijndrecht.
Het was natuurlijk wel een hoofdroute die dichtgevroren was. Geen auto, koets fietser of voetganger kon met de pont naar de overzijde.

En voor de slimmerik die dan roept dan neem je toch de brug moet ik er op wijzen dat er op dat moment alleen een spoorbrug was.
Het is bijzonder om te zien hoe dik het ijs was en hoe er overheen durfde te rijden met auto s .
Als het nu koud is dan kan je je er op kleden, de schaarste uit die tijd heeft nu plaats gemaakt voor overvloed. Doe overvloed is er natuurlijk niet voor iedereen.


Gelijk aan die periode van 1929 hebben we nu ook veel mensen aan de bedelstaf zitten. Daarin moet ik stellen helaas want de berichtten in de krant en andere media geven wel aan dat de voedselbank steeds meer aanvragen krijgt. Tegelijkertijd zie je dus de overvloed want waaruit wordt anders die voorraadschuur gevuld.


De kleding die we tegenwoordig voorhanden hebben is warmer en wie nieuw niet kan betalen heeft altijd de mogelijkheid om naar de kringloop te gaan of wordt geholpen door eigen omgeving, buren bekenden, familie of gewoon weldoeners.
Ook de kerstviering is feitelijk uitbundiger geworden.

Tijdens mijn bezoek aan Deventer, destijds vanwege de ontmoeting met Antoin Scholten en zijn gezin, kwam ik terecht op de Dickens kerstmarkt aldaar. Een geweldig festijn  wat beslist een aanrader is te bezoeken.  Het Dickens verhaal rond kerst met Scrooge is voor mij zo een gevoel als ik de vergelijking maak van Zwijndrecht toen naar nu.
Misschien nog beter gesteld van de bevroren rivieren die de Drechtsteden verbinden toen en nu het thema.


De kerstviering gekenmerkt door allerlei gebruiken is een feest wat breder gevierd wordt en de kerken te buiten is getreden.
Dordrecht heeft de grootste kerstmarkt van Nederland iets wat in 1929 niet echt denkbaar is geweest.
Toch werd er wel vanuit de kerk door jongelingen geld opgehaald voor de armen en noodruftigen. Want dat heeft kerst toch ook nog in zich delen met hen die iets minder hebben.


Maar wat is iets minder en wie stelt de norm.
Ik ken in Papendrecht twee mensen die rond moeten komen van een alleenstaande uitkering waarvan ook nog de schuldhulpverlening afgaat en er verplicht twee ziektekostenverzekeringen van betaald moeten worden.
De wettelijke norm gaat twee kanten op maar voor deze mensen altijd de verkeerde. De voedselbank vindt dat de uitkeringsontvanger te weinig zijn best doet dus geeft geen voedsel.


In Zwijndrecht hebben we zo ook nog wel een voorbeeld of in Sliedrecht, Ambacht, Alblasserdam  en in het Dordtse ook want daar concentreren zich veel meer de daklozen. De wettelijke norm is niet ingericht om sociaal te zijn en hierin herken in dan weer de Dickensverhalen. De ambtenaar zegt; U geniet een uitkering, de deurwaarders komen geld halen wat er niet is en de jurist legt de boetes op omdat er voldaan moet worden aan de wet, de rechter zucht want zij is met justitia slechts uitvoerder. De regenten zitten warm en droog bij hun open haard , bij voorkeur in het buitenland, en laten het volk  zodat nog bestaat maar over aan hun lot en verwijzen naar het goede doel en wassen hun handen in onschuld.


Maar ondanks dat alles kan ik genieten van de heerlijke sfeer van het niets dat ik heb. Van een simpele boterham met kaas. Ik drink geen alcohol en eet geen vleesch of visch om het maar in de tijd van 1929 uit te drukken. Ik geniet van de tijd dat wij voor de kolenkachel zaten en naar het pakket keken wat mijn vader kreeg van de fabriek (Unilever) en zijn jaarlijks kalender.
Ik wordt er nog blij van dat gelukzalige gevoel als of je rijk was. Ieder blikje , de kaars  met kandelaar heerlijk gewoon. Het bekijken van de platen van die kalender, tja wegdromen naar een betere wereld.


Relativeren is uiterst belangrijk want het leed van de wereld is door een mens nier draagbaar.
Het is het kerstverhaal, het verhaal rond de geboorte van Jezus. Maar ook het aansteken van de lichtjes in de boom of de adventskaarsen richting de kerst.


Bewustzijn. Na de kerst keert het licht terug naar de aarde. We komen weer dichter naar de zon. Het is zo een periode met Kerst en oud en nieuw waarin de aarde in zijn duisternis verkeert die we proberen op te lichten met onze eigen wijze van vieringen. Ik vier veel verjaardagen in die periode  en sta nadrukkelijk stil. Stil in de vorm van contemplatie en haal daar dan de rust van uit om dat te doen in de wereld wat voor mij past, werken aan wereldvrede iets wat past in de gedachte van het kerstfeest.

Het is dan stil in mij.
Fijne dagen gewenst en fier deze met de warmte in Uw hart zoals U die voelt en ervaart een goed 2013 gewenst van en voor ons allen.

 

Cookies

Deze website gebruikt noodzakelijke cookies voor een correcte werking en analytische cookies (geanonimiseerd) om de statistieken van de website bij te houden. Marketing cookies zijn nodig voor laden van externe content, zoals YouTube-video's of widgets van Sociale Media. Zie ons cookiebeleid voor meer informatie, of om je instellingen later aan te passen.