Bruggen verbinden
Zwijndrecht is door zijn ligging altijd een verbindende factor geweest . Verbindend in de vorm van wegen. Van oudsher lopen alle wegen via het eiland Dordrecht naar het achterland, alle wegen zijn daarbij ook de waterwegen. Dordrecht was een sleutelstad dus wie daar voorbij wilde moest daarvoor de tol betalen. Zwijndrecht was hierin altijd ondergeschikt. Het was het buitengebied waar gewoond werd door de Dordtse notabelen. Zwijndrecht met zijn ligging op Oost IJsselmonde kende eigenlijk een geïsoleerde ligging door de doorsnijding van het Waaltje aan de ene kant en de Oude Maas en de Noord aan de andere kant. Zonder oeververbindingen kwam je dus nergens.
Die oeververbindingen bestonden dus al eeuwen uit bootjes, nu vinden we dat leuk maar toen een echte noodzaak. Na de St Elizabethvloed Dordrecht een eiland werd, werden veerponten steeds belangrijker. De bootjes werden rond 1800 steeds meer veerponten die overal vandaan voeren naar Zwijndrecht en de rest van de regio waar Dordrecht uiteraard het centrale punt was. Het vormde een deel van een belangrijke verbinding naar de rest van Europa wat bekend stond als de snelweg Parijs Antwerpen, Rotterdam Amsterdam. De veiling van Zwijndrecht speelde zich af op de oevers waar ook veerponten af en aan voeren. Zwijndrecht had anders geheten als dit stukje havenhoofd aan het veerplein er niet was geweest. Toch was de drukte en de ontwikkeling dusdanig dat mede door de komst van de trein er steeds meer vaste oeververbindingen kwamen. De spoorbrug werd ontwikkeld rond 1850 en kreeg vaste vorm in 1866 en kwam in 1872 gereed.
Het sneed toen als eerste een wijk van Zwijndrecht doormidden. De kaarsrechte lijn van het spoor hield met niets of niemand rekening. Natuurlijk had de ontwikkeling van het spoor ook een positief effect op Zwijndrecht aangezien er nu een vaste verbinding was waardoor reizigers en goederen veel sneller en directer hun weg binnen Nederland en zelfs internationaal af en aangevoerd konden worden. Toch leidde de aanleg van de spoorbrug niet tot een afname van het scheepvaart verkeer wat men van oudsher hier als levensader had. De veerponten bleven hun werk doen en het personenvervoer bleef toch vooral afhankelijk van de toen geldende modaliteiten. Bruggen waren er niet om even over te gaan en de rijksstraatweg vormde vooral de verbinding tussen Rotterdam en Dordrecht. Met de ontwikkeling van het spoor kwam ook de ontwikkeling van de tram op gang eind 1800 werd de RTM opgericht die tramlijnen ging exploiteren vanuit Rotterdam naar het omliggende achterland, zo ook naar Zwijndrecht via de Rijksstraatweg/langeweg. In 1904 begon de tram te rijden en verzorgde een verbinding tussen Rotterdam en het veerplein. Dat het allemaal niet zo veilig was op straat geven de verslagen wel aan. De tram werd ook wel de moordenaar genoemd vanwege de vele ongevallen. Maar zonder al die verbindingen lag Zwijndrecht gewoon geïsoleerd. Waar je nu even de brug over gaat of door de tunnel rijd bleef je op Oost IJsselmonde vast zitten zonder veerpont. In 1939 werd eindelijk de brug geopend die in navolging van de brug over het Hollands Diep in 1936 wat de veerponten de feitelijke nekslag gaf aangezien een vaste verbinding zonder kosten vele malen aantrekkelijker was dan de langzame overtocht die dwars door Dordrecht leidde. De brug van Zwijndrecht en Dordrecht was een rijksverbinding die voor de tweede maal de wijk in delen hakte. De veranderende stroom van vervoer speelde ook de tram parten die in 1939 opgeheven zou gaan worden mede door initiatief van een comité uit Rijsoord. Door de tweede wereldoorlog werd de tram nog even in gebruik gehouden maar gedurende deze periode opgeheven en ontmanteld. De brug was ook en belangrijk gebied voor de bezetter die deze direct in hun opmars bezette en de bevolking uit de buurt verwijderde waarbij toch slachtoffers waren te betreuren. Na de tweede wereldoorlog was er een toename aan verkeer en ging de veerpont over in particuliere handen.
Er kwam meer autoverkeer en dat leidde gaandeweg tot steeds langere files waarbij de mensen als een traag lint door Zwijndrecht trokken. Stond men eerst op het Veerplein en op de Rotterdamseweg in de file nu dan weer op de rijksweg. De toename van al dat verkeer was dan ook weer een reden om te zoeken naar betere oplossingen. Voor Zwijndrecht werd die gevonden in de vorm van de aanleg van een tunnel. De rijksoverheid kwam hiermee voor een derde keer met een doorsnijding van de Zwijndrechtse wijk Meerdervoort. Dit keer was het een bijzonder drastische ingreep want een halve woonwijk moet verdwijnen voor de aanleg van dit verkeersobject. De hele wijk verloor zijn vorm en onder veel gemor verlieten de bewoners hun wijk richting de ontwikkelde wijk Walburg. De tunnel leverde bij de eerste aanleg direct problemen op. Door een fout tijdens de werkzaamheden brak ook nog de dijk door echter zonder grote gevolgen voor Zwijndrecht zelf. De tunnel ontlastte Zwijndrecht en Dordrecht van de files en een stuk luchtvervuiling daardoor. Ook de vele ongelukken namen hierdoor af. Van een tweebaans Rijksweg gingen we over naar een vierbaans Rijksweg. Toch bleef de file ontstaan door een te kleine doorvoer op de Moerdijkbrug. Nadat deze was verbreed stroomde dit ook beter door. Heden ten dage zien we dat de doorvoer naar Antwerpen nu weer files doet ontstaan. Als er nu op de ring rond Antwerpen een file ontstaat dan loopt het vast op de Moerdijkbrug en staat het verkeer soms al bij Zwijndrecht in de file. Sinds we met bruggen verbindingen leggen komt er dus ook steeds meer verkeer bij en files.
De brug tussen Zwijndrecht en Dordrecht vormt dan ook vaak een sluiproute. Het verkeer over het spoor is ook enorm toegenomen en dat merk je aan de uitbreiding van de sporen en de aanleg van de HSL en Betuweroute. Nu op dit moment is Zwijndrecht weer de overstapplaats naar Brabant door de werkzaamheden aan het spoor op dat tracé. Zwijndrecht is weliswaar geïsoleerd maar ook de verbindende factor op het internationaal reisgebied dat toont de keuze van het tijdelijk transferium wel aan. Actueel blijft de discussie het openbaar vervoer over een buslijn waarbij ook gedacht werd aan een tram of metroverbinding. Wat in 1942 opgeheven werd is dus al weer jaren in discussie als goede oplossing voor het personenvervoer maar ook de waterbus die de oevers goed verbindt is er weer. Wie goed naar de historie kijkt en daarmee overweg gaat kan van alles dus het goede behouden en er zijn voordeel me doen.
