Kunstgeschiedenis De Tekenkunst
Al enkele jaren verzorgt Hans Brouwer lezingen over kunstgeschiedenis. Met zijn aansprekende wijze van presenteren weet hij de
toehoorders steeds te boeien en is er altijd ruime belangstelling voor het bijwonen van zijn lezingen. Als historische vereniging zijn
wij dan ook verguld hem in De Vergulde Swaen dit najaar weer aan het woord te kunnen laten. Onderstaand alvast een voorproefje van hetgeen u vanavond kunt verwachten.
Men gaat er in Nederland van uit dat een beroemd kunstwerk een olieverfschilderij is. Dat is veelal ook zo. Maar aan elk kunstwerk gaat een studiefase vooraf. Een kladje dus! Eerst moest het papier worden uitgevonden, want schetsen met een loodstift op perkament was lastig en duur. Voor bijna alle kunstwerken werden ontwerpen gemaakt op papier. Men gebruikte krijtsoorten, houtskool, pen en penseel met inkt. Juist op die ontwerptekeningen kan men zien wat de kunstenaar bedoelde en alsnog veranderde. De tekening had toen alleen voor de kunstenaar waarde, die tekeningen werden allemaal door de kunstenaar bewaard.
Vanaf de vijftiende eeuw werd de schets of tekening (dat is hetzelfde) een kunstvoorwerp. Met name door getekende portretten en reisschetsen werden tekeningen verzameld. De techniek bleef simpel: krijt of pentekeningen werden gemaakt aangevuld met waterverf : de voorloper van de aquarel. De hoeveelheid beschikbare kleuren werd groter en het handgeschepte papier ook. De grote aquarel is er.
Met name de Engelse schilders nemen hier het voortouw. Die reizen het meest. Later komen de pastelkrijtjes ter beschikking en is de tekening een volwaardig genre geworden. Een ander probleem werd opgelost: van een schilderij is maar één exemplaar van de ontwerptekening veelal ook maar een.
Dan komt de druktechniek! Al in de late middeleeuwen worden speelkaarten gedrukt op papier en ingekleurd. Men gaat steeds meer voorstellingen nasnijden in een houtblok zodat er afdrukken van kunnen worden gemaakt. Dat is de zogenaamde hoogdruk. De hoogdruk moet plaatsmaken voor de diepdruk, dat zijn papierafdrukken van tekeningen die in een metaalplaat zijn uitgebeten of gesneden met een beiteltje: dat zijn de ets en de gravure. De drukinkt die in de groeven van de plaat werd gesmeerd werd met grote druk van een pers overgezet op het papier. Ook deze techniek werd vervangen nl. door de steendruk of litho. Uitgevonden in de negentiende eeuw. Het principe is dat als een tekening met vet potlood of krijt op een speciale steensoort wordt gemaakt die tekening kan worden afgedrukt op papier door de steen eerst nat te maken en vette inkt op de vette tekening te rollen. Het principe is dus: vet- water- afstoting. Er hoeft niets weggesneden te worden. Deze lezing gaat dus over tekenen en drukken.
Aanmelden/Reserveren
Reserveren is gewenst en kan aan de balie in De Vergulde Swaen, tijdens de openingsuren op woensdag/zaterdag van 10.00-16.00 uur, zondag van 14.00-17.00 uur, of telefonisch 078-6125681, of via telefoon/email: 078-6191673, klazien@odekerken.net. De kosten voor deelname bedragen € 2,50. De lezing vangt aan om 20.00 uur en is er inloop vanaf 19.30 uur.
